Grudzień to miesiąc pełen pracy i zaangażowania całej rodziny. Robimy wszystko, żeby czas Świąt Bożego Narodzenia był piękny i wyjątkowy. 12 potraw wigilijnych należy do tradycji, jak sianko pod obrusem, dzielenie się opłatkiem, dodatkowe nakrycie na stole czy gwiazdor, który przynosi prezenty.
Każdy dom, każdy region ma swoje specyficzne obyczaje, pielęgnowane od pokoleń. Wspólną dla wszystkich jest przygotowywanie dwunastu postnych dań. Ilość potraw to symbol 12 apostołów. Pokarmy, które znajdujemy na naszych stołach z wykorzystaniem zbóż, miodu, grzybów czy maku mają zapewnić nam dostatek na nadchodzący kolejny rok.
Zobacz również: 9 najdziwniejszych zwyczajów na Boże Narodzenie w Europie
Spis treści
Wigilia na Mazowszu
Podstawą, której są śledzie, sandacz i karp podawany w wielu postaciach. Rwaki, czyli rodzaj kopytek podawanych z kapustą i grzybami oraz popularna w tym regionie stała się kasza jaglana z olejem lnianym. Wielu smakoszy docenia panierowane kapelusze prawdziwków lub podgrzybków. Mazowiecka zupa grzybowa, czyli barszcz biały na zakwasie z kapustą z grzybami, a także barszcz czerwony z uszkami. Znane tam również doskonale kluski z makiem zwane kłosami.
Wigilia w Małopolsce
Znana z zupy grzybowej z łazankami. Ryby w każdej postaci śledzie, sandacz, pstrąg i oczywiście karp. Znane są podpłomyki z ciasta ziemniaczanego podawane do grzybów, znane pod nazwą moskole. Wyjątkowa zupa w Małopolsce to pamuła, czyli słodko-słony barszcz ze śliwek. Dodaje się do niej nie lane kluseczki albo słodką śmietankę oraz cebulka duszona na oleju i ziemniaki. Zapomnianą do niedawna zupę, można spotkać znów na wielu stołach.
Wigilia w Lubelskim
Mieszkańcy tego regionu przypominają zapomniane tradycje. Wpływ na dania wigilijne mieli niegdyś Żydzi zamieszkujący Lublin i okoliczne miasteczka. To oni zapoczątkowali karpia, szczególnie w galarecie. Jedną z ulubionych przez wielu potraw wigilijnych są klopsiki z karpia w galarecie oraz wędzony karp. Ze słodkich rzeczy nie może zabraknąć przy wigilijnym stole strucla z makiem.
Wigilia na Podlasiu
To region różnych kultur. Polacy, Białorusini, Ukraińcy i Tatarzy. Tu na stole możemy znaleźć pierogi z kapustą i grzybami, śledzie i kutie oraz podlaskie wareniki, czyli nic innego jak wielkie pierogi przygotowywane według miejscowej receptury, podawane z różnym nadzieniem. Zamiast kompotu z suszu pojawia się kompot z łodyg leśnych malin, słodzony obficie miodem. Gotuje się tu barszcz z suszonych grzybów, a w domach prawosławnych kutie zastępują drożdżowe racuchy z suszonymi owocami.
Wigilia w Wielkopolsce
W Wielkopolsce miała kiedyś prawdziwie postny charakter. Były tylko ziemniaki gotowane w mundurkach, śledzie i makiełki z czerstwej bułki. Najważniejszy był posiłek dopiero następnego dnia. Z czasem również Wigilia stała się bogatsza. Zaczął pojawiać się barszcz z uszkami, a podstawą na wielkopolskim stole są makiełki. To potrawa z maku i bakalii z dodatkiem pieczywa lub klusek, niegdyś makaronu. Masa makowa przyrządzana na bazie masła, miodu, migdałów,orzechów, rodzynek, skórki pomarańczowej, suszonych fig i moreli.
Wigilia na Górnym Śląsku
Ryby królują wszędzie tutaj także, śledzie i karpie w różnych postaciach.W śląskich domach często pod każdym nakryciem kładzie się pieniążek, który ma zapewnić dostatek przez cały następny rok. Na śląskim stole pojawia zupa z siemienia lnianego inaczej zwana siemieniotką, zupa migdałowa, ale też zupa grzybowa z galuszkami. Popularne są tu gołąbki z kaszy perłowej i grzybów, a dla bardzo głodnych przygotowuje się moczkę, śliszki, kluski z makiem i kołocz.
Wigilia na Dolnym Śląsku
Obok barszczu z uszkami można spotkać zupy rybne, ale też zupę z kiszonej kapusty z dodatkiem grochu i grzybów. Są pierogi ruskie, z kapustą i grzybami, śledziem albo słodkie z makiem i bakaliami. Nie może zabraknąć ryb słodkowodnych. Konkurencją kutii jest suszynina, rozgotowane suszone owoce podane w kisielu żurawinowy, mocno przyprawione goździkami i cynamonem. Pojawia się też świszcz, czyli kasza jęczmienna wymieszana z suszonymi śliwkami, miodem i korzeniami oraz kluski z makiem.
świszcz
Wigilia na Kaszubach i Pomorzu
To region ryb i na wigilijnych stołach pojawia się karp, często w sosie czosnkowym. Spotkamy sieję usmażoną z grzybami oraz flądra w galarecie czy śledzie duszone w jabłkach. Tradycyjnie przygotowuje się wigilijną zupę rybną ze śledzi. To region, gdzie wiele osób mówi po kaszubsku, dlatego, jeżeli otrzymamy „brządowy zupa” albo bałkuchy, to nic innego jak zupa z suszonych gruszek i sękacze.
Zobacz również: Kreatywne pomysły na dekorację babeczek na Święta
(źródło: foodnetwork.com, jamieoliver.com)