Poselski zespół na rzecz Nowej Konstytucji przygotował ankietę ustrojową, w której obywatele mogą wypowiedzieć się w jakim kierunku powinny iść zmiany w konstytucji w zakresie wymiaru sprawiedliwości. Według członków Zespołu, to obywatele powinni napisać nową konstytucję.
Pytania zawarte w ankiecie dotyczą m.in. sposobu wybierania sędziów, warunków jakie powinien spełniać kandydat na sędziego, a także sposobu nadzoru nad działalnością wymiaru sprawiedliwości.
Przewodniczący Zespołu na rzecz Nowej Konstytucji Kornel Morawiecki (Kukiz’15) poinformował w czwartek na konferencji prasowej w Sejmie, że ankieta zostanie przekazana do wielu stowarzyszeń, organizacji pozarządowych, szkół oraz środowisk uniwersyteckich.
„Konstytucja ma być wspólnym dziełem na XXI wiek, w pracach nad konstytucją powinna uczestniczyć jak najszersza rzesza ludzi” – podkreślił Morawiecki.
Wiceprzewodniczący zespołu Janusz Sanocki (niezrz.) uważa, że nowa konstytucja powinna zostać napisana przez obywateli. „To nie może być dzieło partii politycznych, ani koterii prawników. Wszyscy, na ile to jest możliwe, w otwartej debacie, powinni zastanowić się w jakim państwie chcemy żyć” – powiedział.
Ankieta na temat wymiaru sprawiedliwości – jak zapowiedzieli członkowie Zespołu – jest pierwszym krokiem do obywatelskiej debaty na temat nowego kształtu ustawy zasadniczej. Debata ma być kontynuowana w przyszłości; pytania będą dotyczyć innych zagadnień ustrojowych, m.in.: kształtu władzy wykonawczej, ordynacji wyborczej, ale także systemu bankowego oraz roli mediów.
W ankiecie obywatele mogą wypowiedzieć się m.in. w sprawie tego, czy sędziowie powinni być wybieralni, a w przypadku wybieralności sędziów, kto powinien ich wybierać, jakie kryteria powinien spełniać kandydat do zawodu sędziego, czy sędzia powinien mieć nominację: okresową, czy dożywotnią.
Kolejne pytania dotyczą tego, ile powinien wynosić staż w zawodzie prawniczym dla kandydata na sędziego, czy sędzia powinien być poddawany okresowym badaniom psychologiczno–psychiatrycznym, czy sędzia, któremu udowodniono wydawanie niesprawiedliwych wyroków, powinien zostać usunięty ze stanowiska.
W ankiecie jest też pytanie dotyczące tego, czy Trybunał Konstytucyjny powinien zostać: zlikwidowany, a jego kompetencje przekazane Sądowi Najwyższemu, czy też powinien pozostać w obecnym kształcie. Inne pytanie dotyczy tego, czy Sąd Najwyższy powinien składać się z: sędziów wybieranych przez Krajową Radę Sądownictwa, sędziów wybieranych przez prezydenta za zgodą Senatu, czy sędziów wybieranych w wyborach powszechnych.
Członkowie zespołu chcą też wiedzieć, jakie jest zdanie obywateli na temat wprowadzenia ławy przysięgłych i tego, czy Rzecznik Praw Obywatelskich powinien być wybierany: tak jak dotąd przez Sejm, czy w wyborach powszechnych.
Poselski zespół na rzecz Nowej Konstytucji powstał w Sejmie pod koniec listopada 2015 r. W skład zespołu wchodzą posłowie: Kukiz’15, PiS i niezrzeszeni.(PAP)