Surrealizm to nurt w sztuce, który jest uznawany za nieco dziwny… i straszny. Jednym z czołowych twórców surrealistycznych, był hiszpański artysta Salvador Dali. Do dzisiaj jego sztuka wzbudza kontrowersje, jednocześnie zachwycając i odpychając odbiorców. Co jest w nim takiego kontrowersyjnego?
Słowo surrealizm oznacza “poza realnością”. Stał się on nie tylko kolejną epoką w historii sztuki – dla wielu artystów był to także sposób na życie.
Spis treści
Pierwsza fascynacja
Salvador wpierw zafascynowany był sztuką impresjonistyczną, którą mógł zgłębiać dzięki przyjacielowi swojego ojca, Ramonowi Pichotowi. Duży wpływ, miało na niego również spotkanie z innym wielkim artystą – Pablem Picasso. Malarz pokazał Dalemu swoje obrazy, które wywarły na przyszłym prekursorze surrealizmu bardzo duże wrażenie (mimo, że lata później wyznał, że jeden jego obraz jest wart o wiele więcej, niż wszystkie Picassa). Dopiero po przeprowadzce do Paryża, Salvador rozwinął swoje surrealistyczne skrzydła. Wstąpił do grupy surrealistów i szybko stał się znaczącą postacią w tej grupie. Wszystko za sprawą swojego pierwszego obrazu w nurcie surrealistycznym – Miód jest słodszy od krwi.
Freud
Co ma wspólnego sztuka z doktorem psychiatrii? Surrealizm swoje podwaliny zbudował na podświadomości. Odnosił się do oniryzmu i snu. Freud twierdził, że gdy coś nam się śni, to tak jakbyśmy zaglądali do schowków naszej podświadomości – to wszystko, co przynosi nam sen jest głęboko zakorzenione w nas. I surrealiści czerpali z tej teorii pełnymi garściami, próbując przez sztukę urzeczywistniać najdziwniejsze pomysły i uczucia. Dawało im to niejako wolność, ponieważ w zasadzie mogli wystawiać i malować wszystko, czego ich artystyczna dusza zapragnęła, nazywając to sztuką. Ponoć niektórzy surrealiści tworzyli swoje dzieła pod wpływem hipnozy! Inni natomiast malowali swoje obrazy w tak realistyczny sposób, że wydawać by się mogło, że oglądamy fotografie z czyjegoś snu. Może też dlatego Topniejące zegary, czy Płonące żyrafy przyniosły Salvadorowi taką niesłychaną popularność.
Pies andaluzyjski
Na jednej z wystaw surrealiści przedstawili swój pierwszy film pod tytułem Pies andaluzyjski. Ten szesnastominutowy film ze scenariuszem Dalego, był prawdziwą sensacją. Niestety w złym tego słowa znaczeniu. Obraz składał się niepowiązanych ze sobą scen, a głównymi bohaterami była anonimowa para. Film miał za zadanie zszokować odbiorcę i do tego celu wykorzystano głównie sztuczki z montażem i straszne sceny, jak chociażby… przecinanie brzytwą gałki ocznej. Efekt, który odnieśli trudno nazwać zadowalającym, widownia zareagowała bardzo entuzjastycznie, między innymi oblewając ekran fioletową farbą lub rozszarpując surrealistyczne obrazy na strzępy. Cóż, na pewno udało im się zwrócić na siebie uwagę.
Sztuczki Salvadora
Salvador Dali miał głowę pełną błyskotliwych pomysłów. Jak na surrealistę przystało, jego życie nie mogło być nudne. Pewnego dnia artysta miał za zadanie wygłosić wykład z przezroczami na temat surrealizmu. Jednak nie chciał, aby ten wykład był standardową pogadanką dla studentów. Dlatego też, zamiast garnituru przyodział kombinezon płetwonurka! Żeby wyglądać atrakcyjniej, dodał do swojego stroju kilka subtelnych elementów jak np. ozdobny sztylet, który zatknął sobie za pasek razem z kijem bilardowym… Chociaż zaskoczenie publiczności się udało, to jednak nie było to za bardzo wygodne – po prostu nikt nie słyszał, co wykładowca mówi. Trzeba jednak przyznać Salvadorowi, że jego kreatywność była niesamowita!
Surrealizm jest wciąż obecny we współczesnym świecie. Wiele twórców reklam sięga po zabiegi surrealistyczne w swoich produkcjach, aby przyciągnąć jak największą ilość odbiorców. A Wy spotykacie się na co dzień z surrealizmem? Znacie twórczość Salvadora Dalego? Podzielcie się z nami koniecznie!