Pisarka Agatha Christie zmarła dnia 12 stycznia 1976 w swoim domu w Wallingford w Anglii. Cztery dekady później, odkryjcie 10 kształcących faktów o mistrzyni kryminału, której 66 powieści detektywistycznych – razem z jej sztukami teatralnymi i opowiadaniami – zrewolucjonizowały kryminał jako gatunek literacki.
Spis treści
1. Jest najlepiej sprzedającym się powieściopisarzem w historii
Znane na całym świecie książki Agathy Christie zostały przetłumaczone na tuzin języków i sprzedały się w ponad 2 miliardach kopii (i liczba wciąż rośnie). Zajmuje trzecie miejsce na liście najlepiej sprzedających się autorów, zaraz po Williamie Shakespeare i Biblii.
Zobacz również: 10 pisarzy, którzy zarobili najwięcej w 2015 roku. Kto znalazł się na szczęśliwej liście?
agathachristiekolekcja.pl
2. W zasadzie nie otrzymała żadnego formalnego wykształcenia
Agatha Christie urodziła się w 1890 w Torquay w nadbrzeżnym miasteczku położonym w południowo-zachodniej Anglii. W przeciwieństwie do dwójki swojego starszego rodzeństwa, którzy zostali wysłani do szkoły z internatem, była ona nauczana wyłącznie w domu i rzadko spotykała się z rówieśnikami. Wolny czas spędzała bawiąc się ze zwierzętami, wymyślonymi przyjaciółmi i obsługą pracującą dla jej rodziny. Podobno nie czuła się samotna, opisując swoje dzieciństwo jako „bardzo szczęśliwe” w paragrafie otwierającym jej autobiografie. Dopiero w wieku 13 lat zaczęła uczęszczać do miejscowej szkoły tylko dla dziewcząt dwa dni w tygodniu, a później studiowała muzykę w Paryżu. Jako pisarz była samoukiem.
pisarka w młodości / biography.com
3. Jej ojciec był dżentelmenem do towarzystwa
Żyjąc wyłącznie ze spadku, ojciec Agathy Christie-Frederick, spędzał swoje dni grając w karty w klubach jachtowych i jedząc w ekstrawaganckich restauracjach. Jego życie upływało w ten sposób do momentu, w którym popadł w problemy finansowe krótko przed swoją śmiercią w 1901. „Był leniwym mężczyzną… [z] prostym i kochający sercem” Christie opisywała go, dodając, że prawdopodobnie „nigdy nie byłby dobry w żadnej pracy jakiej by się podjął.” Z drugiej jednak strony, jej matka Klara pisała poezje zmagając się, żeby odnaleźć się duchowo. Zagłębiała się w zoroastryzm, katolicyzm i unitarianizm, pośród innych religii.
z lewej pisarka w młodości, z prawej ze swoim ojcem Frederickiem / wikimedia.org
4. Zaczęła pisać kryminały w odpowiedzi na wyzwanie rzucone przez swoją siostrę
W wieku 11 lat Agatha Christie wydała swój pierwszy utwór, który był wierszem o elektrycznych tramwajach i ukazał się w angielskiej gazecie. Wiele jej innych wierszy zostało opublikowanych w The Poetry Review, podczas gdy jej krótkie opowiadania nie przyciągnęły zainteresowania wydawców. Powieści detektywistycznych nie brała pod uwagę do I Wojny Światowej, kiedy jej siostra założyła się z nią, że i tak nie potrafiłaby napisać porządnej. „Tajemnicza historia w Styles”, w której emerytowany belgijski policjant- Hercule Poirot-rozwiązuje zagadkę morderstwa bogatej wdowy, była pierwszą próbą pisarki w innym gatunku niż wcześniejsza twórczość. Ostatecznie została wydana pod warunkiem zmiany zakończenia narzuconej jej przez wydawce. Od tego momentu kryminały zdominowały jej karierę.
wordpress.com
5. Wymyśliła dwóch, znanych na całym świecie, fikcyjnych detektywów
Według jej dorobku literackiego, Agatha Christie jest jedynym pisarzem kryminalnym, który stworzył dwóch równie znanych bohaterów: Hercule Poirot i Miss Jane Marple. Fircykowaty Poirot, który pojawia się w jej 33 powieściach i ponad 50 krótkich opowiadaniach, pozostaje jedyną fikcyjną postacią, która otrzymała nekrolog w the New York Times. Natomiast bezpretensjonalna panna Marple, która pojawia się w 12 powieściach i 20 krótkich opowiadaniach, posłużyła jako archetyp małomiasteczkowych starszych pań, które uwielbiają węszyć. Do innych, mniej znanych bohaterów autorki można zaliczyć żądną przygód parę, Tomy i Tuppence Beresford, emerytowanego urzędnika cywilnego, Parker Pyne, i tajemniczą Harley Quin.
aktorzy wcielający się w pannę Jane Marple i Hercule Poirot / brixhamnews.com
6. Kamerdyner nigdy nie był mordercą
W przeciwieństwie do szablonowej fikcji kryminalnej, kamerdyner nigdy nie popełnia zbrodni w żadnej ze wszystkich książek Agathy Christie. Chociaż jeden zabójca chce się zbliżyć do ofiary pod przykrywką służącego. Z drugiej strony, lekarze byli mordercami w nie mniej niż czterech książkach, podczas gdy politycy, sekretarki, aktorzy, gospodynie domowe, wojskowi, nauczyciele i policjanci wszyscy zabili co najmniej dwa razy. Najczęściej ofiary były uśmiercane trucizną, o której Agatha Christie dużo się nauczyła pracując jako farmaceutka podczas I Wojny Światowej.
tumblr.com
7. Ciągłe podróże pomagały jej w znajdowaniu pomysłów
Większość akcji w jej książkach jest osadzona w Anglii, ale była w stanie pisać przekonywająco również o innych miejscach, jako że praktycznie wszystkie zwiedziła. Dorastała na zmianę we Francji i Egipcie ,a później podróżowała po całym świecie w ekspedycjach, które promowały Brytyjskie Imperium. Wtedy w Iraku na wykopaliskach poznała swojego drugiego męża, młodszego od niej o 14 lat. Wiele razy powracała na Środkowy Wschód, zdobywając materiały do książek takich jak „Morderstwo w Orient Expressie” i „Spotkanie w Bagdadzie”. Inną książkę „Karaibska tajemnica” napisała po wycieczce do St. Lucia. W Anglii cały czas wędrowała między Londynem, a wieloma domami na wsi.
od lewej: drugi mąż pisarki, Agatha Christie i archeolog / guim.co.uk
8. Liga Przeciwko Zniesławieniu sprzeciwiała się temu jak przedstawiała Żydów
Twórczość pisarki jest pełna w obraźliwe odniesienia do czarnoskórych, Azjatów, Włochów, rdzennych Amerykanów i Arabów. Jedną z książek zatytułowała nawet „Dziesięciu Murzynków”, w innej książce używa tego samego określenia do opisania deseru czekoladowego. Żydów nie opisuje lepiej, odnosi się do nich jako „z wielkimi nosami” i „grabieżców pieniędzy”. W pewnym momencie Liga Przeciwko Zniesławieniu wystosowała pismo sprzeciwiające się jej antysemityzmowi. Chociaż list nigdy nie dotarł do rąk pisarki, zmusiło to jej agenta do wydania zgody wydawcy w Stanach, żeby usuwał wszystkie znieważające treści o Żydach i Katolikach. Obrońcy Agathy Christie spierają się z oskarżeniami o rasizm, twierdząc, że chociaż niektóre postaci z książek używają zwrotów o rasistowskim charakterze, to i tak są one przedstawiane w negatywnych świetle.
blogspot.com
9. Była celem poszukiwań
Śmierć matki i niewierność męża spowodowała, że zostawiła córkę pod opieką służących i w noc 3 grudnia 1926 roku po prostu odjechała samochodem. Następnego ranka jej porzucony samochód został odnaleziony kilkanaście kilometrów dalej. Wszczęto intensywną akcje ratowniczą i poszukiwawczą, która zaangażowała tysiące policjantów i wolontariuszy. Nigdzie nie mogli odnaleźć śladu zaginionej pisarki. Prasa opisywała cała operację i wydarzenie, oferując nagrodę w wysokości 100 funtów za jakąkolwiek informację naprowadzającą na trop artystki. W końcu, po 11 dniach została rozpoznana w hotelu spa w północnej Anglii, do którego zameldowała się pod nazwiskiem kochanki męża. Agatha Christie twierdziła, że praktycznie nie pamięta całego zdarzenia, przypisując to chwilowej amnezji.
history.com
10. Okazjonalnie używała pseudonimu
Agatha Christie publikowała swoje powieści detektywistyczne, sztuki i wspomnienia pod własnym nazwiskiem. Niemniej jednak była również autorem sześciu książek romantycznych, którymi wywołała niepokój u swoich wydawców i publikowała je pod pseudonimem Mary Westmacott (było to jej drugie imię, a nazwisko zaczerpnęła od dalekiej krewnej). Przez prawie dwie dekady jej publiczność nie miała pojęcia, że Christie i Westmacott to jedna i ta sama osoba. Jakkolwiek pewien publicysta spalił jej przykrywkę. W swojej autobiografii jedną z tych książek „Samotna wiosną” nazwała „jedyna książka, która w pełni mnie usatysfakcjonowała”, i że napisała ją w trzy dni.
Zobacz również: Najciekawsze zawody pisarzy wykonywane przed ich debiutem
oryginalna okładka książki pt. „Samotna wiosną” / wikimedia.org
(źródło: history.com)