Tematyka mafijna jest bardzo często poruszana przez twórców filmowych. W kinach i na serwisach streamingowych można znaleźć mnóstwo propozycji, które pokazują jak działali gangsterzy w różnych stronach świata. W Polsce również powstało dużo filmów i seriali o tej tematyce. Postanowiliśmy zebrać w jednym miejscu najlepsze propozycje, dzięki którym można zobaczyć, jak działała polska mafia. Sprawdź nasz wybór.
Spis treści
Polska mafia w filmach
Upadek PRL-u i transformacja ustrojowa jest często określana przez historyków jako szalony okres w dziejach Polski. Wtedy powstawały większe i mniejsze firmy, powstawał kapitalizm, ale przepisy prawa często nie były gotowe na niektóre rozwiązania. Początek lat 90. XX wieku to też okres, w którym zaczęła funkcjonować mafia. W tych czasach zaczął działać chyba najbardziej popularny gang w Polsce, czyli pruszkowski. Oprócz niego w Polsce działały też inne grupy przestępcze.
Właśnie funkcjonowanie gangów oraz walka z nimi są często tematami podejmowanymi w polskich filmach. I to nie tylko w tych dokumentalnych, lecz także fabularnych. Przejrzeliśmy bazę filmów i zebraliśmy najciekawsze propozycje dla Ciebie.
Psy
Przegląd polskich filmów o mafii postanowiliśmy zacząć od propozycji, która jest uważana przez wielu jako jeden z najbardziej kultowych produkcji w historii kina. Główną rolę gra w nim Bogusław Linda, do codziennego słownika przeszły takie teksty jak: „Bezapelacyjnie, do samego końca… mojego lub jej…” lub „Nie chce mi się z tobą gadać”.
Film opowiada o początku lat 90, kiedy to funkcjonariusz SB Franz Maurer, zaczyna pracę w Policji. Na swojej drodze spotyka jednak byłych kolegów, z którymi pracował w PRL. Główny bohater musi więc stanąć przed wyborem, czy działać zgodnie z panującym prawem, czy postawić na stare przyjaźnie.
Ten film o polskiej mafii został wyreżyserowany przez Władysława Pasikowskiego. Pomimo tego, że pojawił się w kinach w 1992 roku, nadal jest bardzo często oglądany w polskich domach. A to zasługa wybitnych ról Bogusława Lindy, Cezarego Pazury, Marka Kondrata oraz Janusza Gajosa. Mając na myśli polski film o mafii, trudno pominąć „Psy”.
Psy II: Ostatnia krew
Na fali sukcesów pierwszej części powstał sequel, ponownie stworzony przez Władysława Pasikowskiego. Druga część przez krytyków nie została już aż tak dobrze przyjęta, jak pierwszy film, jednak nadal jest uznawana za bardzo dobrą produkcję. W drugich Psach główną rolę nadal gra Bogusław Linda, który jako Franz Maurer wychodzi na wolność. Udaje się do „Nowego”, czyli do bohatera granego przez Cezarego Pazurę. Dwójka bohaterów zaczyna działać dla gangu handlującego bronią razem z Radosławem Wolfem, granym przez Artura Żmijewskiego.
„Psy II” reprezentuje polskie filmy gangsterskie lat 90. To produkcja, która przyciągnęła tłumy do kin oraz przed ekrany telewizorów. To kolejna opowieść o walce pomiędzy przyjaźnią a zasadami i prawem. Franz Maurer po raz kolejny musi dokonać wyboru i postawić się po którejś ze stron. Kolejne cytaty z tego filmu przenikły do polskiej codzienności. Teksty takie jak: „Wyrwałem chwasta” i „Kiedy świat na trzeźwo jest nie do przyjęcia…” można usłyszeć na co dzień w polskich ulicach.
Pitbull
W 2005 roku powstał film, pokazujący realia walki z mafią w Polsce. Był nim „Pitbull”. To produkcja, którą wyreżyserował Patryk Vega. Ten film pokazuje, w jakich warunkach musieli działać policjanci z Wydziału Zabójstw, próbując rozbijać grupy przestępcze w pierwszej dekadzie XXI wieku.
Vega pokazał realia tamtych czasów i brak finansów, co było dużym problemem funkcjonariuszy działających wtedy. Fabuła filmu dotyczyła walki z groźnym przestępcą z Armenii. Widzowie bardzo mocno docenili role Andrzeja Grabowskiego, Marcina Dorocińskiego i Janusza Gajosa. Film doczekał się także spin-offu w postaci serialu również reżyserowanego przez Patryka Vegę.
Świadek Koronny
W 2007 roku powstał film fabularny, który pokazał kulisy działania największego gangu w Polsce. Filmy o mafii pruszkowskiej to była bardzo popularna tematyka, jednak spośród nich, krytycy bardzo często wyróżniają właśnie „Świadka Koronnego”. A to za sprawą wysokiego realizmu, który też podkreślają osoby zajmujące się działaniem gangów w Polsce. Film można zaliczyć do dzieł powstałych na faktach, tak jak 6 innych propozycji, które podsumowujemy tutaj.
Fabuła pokazuje przejście gangstera na drugą stronę. Jan Blachowski „Blacha” (w tej roli Robert Więckiewicz) należy do mafii pruszkowskiej, jednak na skutek pewnych zdarzeń zostaje informatorem Policji, do czego nakłonił go komisarz Sikora, którego gra Artur Żmijewski. Historia przypomina wydarzenia związane z gangsterem „Masą”.
„Świadek Koronny” to film, który przedstawia działanie mafii pruszkowskiej. Ma on formę wywiadu, w którym dziennikarz Marcin Kruk (w tej roli Paweł Małaszyński), przeprowadza rozmowę z „Blachą”, który jest już tytułowym „Świadkiem Koronnym”. Razem z filmem powstał też serial „Odwróceni”, który był emitowany na antenach telewizji TVN.
Jak zostałem gangsterem. Historia prawdziwa
Przechodząc do filmów już bliższych teraźniejszości, warto podkreślić „Jak zostałem gangsterem. Historia prawdziwa”. Jak przekazał Maciej Kawulski, czyli reżyser tego filmu (dla którego był to debiut w tej roli), fabuła jest oparta na faktach, jednak nie chciał on zdradzić, jakich konkretnie zdarzeń dotyczą te wątki.
Film to ponad dwugodzinna opowieść o jednym z najbardziej niebezpiecznych gangsterów w kraju. Został on bardzo dobrze przyjęty, Marcin Kowalczyk, czyli główny bohater otrzymał wiele pochlebnych słów za swoją rolę. Pochlebne opinie zebrał też Tomasz Włosok, czyli filmowy „Walden”. Film jest też uzupełniony ciekawą muzyką, dzięki czemu przyjemnie się go ogląda.
Jak pokochałam gangstera
Nieco na sukcesie filmu „Jak zostałem gangsterem”, powstała produkcja „Jak pokochałam gangstera”. To historia Nikodema Skotarczaka, czyli gangstera „Nikosia”. Pokazuje on jak działał ówczesny, trójmiejski mafioso, jednak nie z jego perspektywy, lecz ze strony kobiety, która mu towarzyszyła.
Główną rolę w filmie gra Tomasz Włosok, obok niego na ekranie można zobaczyć Sebastiana Fabijańskiego, Janusza Chabiora, Magdalenę Lamparską oraz Julię Wieniawę. Podobnie jak w przypadku „Jak zostałem gangsterem”, dużą rolę w filmie odgrywa muzyka. Ta produkcja nie spotkała się jednak z tak dobrym odbiorem, jak pierwszy film Macieja Kawulskiego. Widać w nim jednak realia funkcjonowania mafii w Trójmieście oraz tarcia na linii „Nikoś” – mafia pruszkowska.
Alfabet Mafii
Ta propozycja to dobry wybór dla osób, które chcą wiedzieć wszystko o gangach. Polska to kraj, w którym mafia działała bardzo mocno pod koniec XX wieku i to postanowili pokazać autorzy tej produkcji. Powstała ona przy współpracy dziennikarzy TVN-u i „Polityki”. To polski dokument o mafii, który odsłania kulisy świata przestępczego. Odcinki dotyczą szefów polskiej mafii, w tym takich postaci jak „Słowik”, „Masa” czy „Pershing”. Ta produkcja pojawiła się na antenach telewizji TVN w 2004 roku i pokazuje jak działała mafia. Dokumentalny cykl „Alfabet Mafii” liczy 11 odcinków.
Przeczytaj też nasz artykuł: Włoska mafia
Filmy o mafii w Polsce
Przedstawione przez nas propozycje to w naszej opinii najlepsze polskie filmy gangsterskie. Lista może być oczywiście dłuższa, tą tematyką mocno zajął się Patryk Vega, który w ostatnich kilka latach w takich filmach jak np. „Pitbull. Nowe porządki” czy „Kobiety Mafii” pokazuje kulisy działania mafii. Filmy te nie zostały przychylnie przyjęte przez krytyków, jednak i tak w kinach pojawiły się tłumy. Gdy jesteś fanem tematyki mafijnej, to sprawdź nasze propozycje.