Na iloraz inteligencji wpływa wiele czynników. Dowiedz się, czym jest ten wskaźnik, od czego zależy oraz w jaki sposób można go zmierzyć. W tym poradniku poznasz najważniejsze informacje.
Spis treści
Co to jest iloraz inteligencji?
Iloraz inteligencji określany jest również skrótem IQ (ang. intelligence quotient). Jest to wynik testu inteligencji wyrażony w formie liczby. Przy czym ów wskaźnik określa jedynie inteligencję intelektualną oraz sprawność umysłu. Warto nadmienić, że wynik może być przedstawiony również za pomocą krzywej dzwonowej rozkładu Gaussa.
Dziś poziom inteligencji można obliczyć, korzystając ze specjalistycznych testów. Badane osoby rozwiązują krótkie zadania, które podzielone są na bloki związane ze sprawnością arytmetyczną, skojarzeniową, językową, przestrzenną i analityczną. Łatwo więc zauważyć, że osoby o wyższym ilorazie zachowują większe zdolności postrzegania oraz analizy otaczającego świata.
W przypadku badań nad IQ skala ma znaczenie priorytetowe. Warto wiedzieć, że testy są opracowywane w taki sposób, aby średni iloraz inteligencji wynosił 100 punktów. Oznacza to, że przeciętne wyniki mieszczą się w granicach 90 a 110 punktów. Przy czym poziom powyżej 110 określa inteligencję ponadprzeciętną. Natomiast niższy niż 90 to inteligencja uznawana za niską.
Iloraz inteligencji – normy
Dziś wiele osób zastanawia się – IQ 120 czy to dużo? Z powyższych informacji odczytasz, że jest to wynik powyżej przeciętnej. Natomiast średnie IQ w Polsce według badaczy wynosi 99 punktów.
Pamiętaj jednak, że wiele testów, jakie znajdziesz w sieci nie, da Ci wiarygodnych wyników. Do najlepszych metod należą:
- Skala Inteligencji Wechslera,
- Stanfordzka Skala Bineta,
- Psychometryczne Teorie Inteligencji.
To tylko niektóre spośród wielu rozwiązań zalecanych przez ekspertów.
Zwróć uwagę, że dobry test wykonasz w gabinetach psychologicznych, a także w punktach Mensa (grupy ludzi o bardzo wysokiej inteligencji). Czy 130 IQ to dużo? Otóż jest to poziom, który umożliwia członkostwo w tym stowarzyszeniu.
Co decyduje o poziomie inteligencji?
Wiesz już, ile wynosi przeciętny iloraz inteligencji. Czas zastanowić się, jakie czynniki decydują o poziomie IQ, chociaż trudno tu o jednoznaczną odpowiedź. Badacze zastanawiają się nad tym od wielu lat, a nawet zajmowali się poszukiwaniem genów inteligencji.
Dowiedziono jednak, że iloraz inteligencji zależny jest od stopnia wykształcenia kory mózgowej. Jej rozwój odpowiada za logiczne oraz abstrakcyjne myślenie, a także przyswajanie wiedzy oraz umiejętność rozwiązywania problemów. Na tym jednak nie koniec, gdyż na rozwój dziecka mogą wpłynąć rodzice poprzez stymulowanie umysłu w najmłodszych latach. Dzięki temu można wykształcić sieć połączeń pomiędzy neuronami, co pozytywnie wpływa na poziom inteligencji.
Według specjalistów o IQ decydują głównie czynniki środowiskowe, natomiast mniejsze znaczenie ma tu genetyka. Świadczy o tym jedno z badań przeprowadzonych przez francuskich naukowców, którzy wzięli pod uwagę grupę kilkudziesięciu dzieci w wieku 4-5 lat – były one zaniedbywane przez rodziców, a następnie trafiły do rodzin zastępczych.
Okazało się, że odpowiednia opieka w nowym środowisku pozytywnie wpłynęła na wartości IQ. Na początku poziom ten wynosił około 85 punktów. Natomiast po dekadzie spędzonej w komfortowym środowisku wyniki w najlepszych przypadkach poprawiły się nawet o 20 punktów. Zdaniem ekspertów przykład ten dowodzi, że to nie geny decydowały o inteligencji, a troska ze strony opiekunów oraz zapewnienie im podstawowych potrzeb związanych z edukacją.
Najbardziej inteligentni ludzie na świecie
Zastanawiasz się, czy 140 IQ to dużo? To zdecydowanie wysoki wynik, choć wiele osób może poszczycić się jeszcze większą liczbą punktów uzyskanych na testach. Warto jednak nadmienić, że skala najpopularniejszych testów obejmuje wartości do 160 punktów. Dopiero stosowanie specjalistycznych metod pozwoli określić poziom u osób najbardziej inteligentnych.
Amerykańska pisarka Marilyn von Savant uzyskała wynik, który znalazł się w Księdze Rekordów Guinnessa i wynosił aż 228 punktów. Natomiast australijski matematyk Terence Tao, który w wieku 24 lat uzyskał tytuł profesora, zdobył 225 punktów. To tyle samo, co amerykański astrofizyk Chris Hirata. Czołówkę zamyka koreański fizyk Kim Ung-Yong z wynikiem 210 punktów. Poznaj 11 osób z najwyższym IQ w historii.
To imponujące rezultaty, które przewyższają szacunkowe wyniki, przypisywane dziś Tesli czy Einsteinowi.
Jak wyglądają testy IQ?
Mało kto wie, że historia testów IQ sięga 1905 roku. Przez wiele lat były one rozwijane i dostosowywane do zmieniających się czasów, czy słownictwa. Dziś za pierwowzór współczesnych rozwiązań uznaje się skalę inteligencji Bineta-Simona. Jej założeniem było określenie, czy badani uczniowie mogą zdobywać wiedzę w takim samym stopniu, jak rówieśnicy.
Tabela IQ była bardzo pomocna, aby określić, którzy uczniowie wymagają większej uwagi ze strony nauczycieli. Warto dodać, że pierwsze testy polegały na obliczeniach Williama Sterna. Niemiecki uczony stwierdził, że IQ to wartość ilorazu wieku umysłowego oraz wieku życia pomnożona przez 100. Ponadto według badacza inteligencja rozwija się wraz z wiekiem, więc wyniki jego testów określane były jako IQ rozwojowe. Natomiast same testy to skale rozwojowe. Podobne metody stosowano również w Polsce. Mowa tu o Skali Inteligencji Grace Arthur, Skali Inteligencji Termana-Merrill czy Skali do Badania Inteligencji Małych Dzieci Psyche Cattell.
Jednak dziś to inna skala jest najbardziej popularna. Skala Wechslera, bo o niej mowa stanowi doskonałą metodę badań zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Dzięki niej można dowiedzieć się szczegółów na temat wiedzy, koncentracji czy działania funkcji poznawczych.
Czy inteligencję można rozwijać już u niemowląt?
Według badań o poziom IQ można zadbać już u najmłodszych dzieci, lecz wymaga to wiele uwagi i troski ze strony rodziców czy opiekunów. Najważniejszym elementem jest spełnienie podstawowych potrzeb pociech. Zwróć uwagę, że na rozwój kory mózgowej wpływają zmysły. Właśnie dlatego kontakt z dzieckiem przez śpiewanie, mówienie, patrzenie czy przytulanie ma tak istotne znaczenie. Nawet najdrobniejsze gesty stymulują umysł, co pozytywnie wpływa na rozwój inteligencji.
Niższy poziom IQ osiągały dzieci matek, które zmagały się z depresją poporodową. Jest to związane z trudnościami w wyrażaniu emocji. Pociechy nie miały więc wiele okazji, aby widzieć uśmiech i doświadczać bodźców, które stymulują mózg. Warto nadmienić, że na pozytywny wpływ na wartości IQ ma karmienie piersią. Jednak w opinii badaczy bardzo ważny jest również wysoki status ekonomiczny, wykształcenie matki oraz dobre warunki rodzinne. Dopiero połączenie wielu czynników zapewnia najlepsze efekty.
Natomiast amerykańscy naukowcy udowodnili, że przeciętne IQ będzie wyższe u dzieci, których matki podczas ciąży spożywały posiłki bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe. Te cenne dla organizmu substancje wspomagają proces powstawania komórek nerwowych oraz ich rozwój.
Jak kształtuje się inteligencja u małych dzieci?
Chociaż trudno określić średnie IQ dla dzieci w wieku około 3 lat, jest to bardzo ważny okres dla rozwoju umysłowego. Wtedy zazwyczaj dziecko stawia pierwsze kroki w przedszkolu, a zmysły nie są już tak istotne, gdyż inteligencja rozwija się przez wyobraźnię oraz poznawanie świata.
Wówczas dzieci są bardzo dociekliwe i zadają wiele pytań. W ten właśnie sposób pracują nad własnym rozwojem. Wiele wskazuje na to, że na iloraz inteligencji wpływa czytanie im książek czy korzystanie z zabawek interaktywnych. Ponadto rodzice powinni zawsze spełniać potrzeby edukacyjne dzieci.
Na podstawie badań amerykańskich naukowców można stwierdzić, że tabela IQ obejmuje wyższe wyniki u dzieci, które chodzą do przedszkola. Według uczonych jest to związane z intensywnym rozwojem kompetencji językowych. Warto jednak pamiętać, że o wyborze przedszkola nigdy nie powinien decydować przypadek, a szczegółowa analiza najważniejszych kryteriów, w tym zajęć, jakie może zaproponować kadra.
Wielu rodziców zastanawia się, czy warto zmierzyć poziom inteligencji u dziecka. Eksperci jasno wskazują, że tak. Otóż uzyskany wynik pozwoli określić zdolności pociechy, a także wskazać na trudności, które mogłyby hamować rozwój. Dzięki temu można obrać najlepsze metody edukacji i dopasować je do aktualnych możliwości.
Jak sprawdzić IQ u dziecka? Wystarczy udać się na badanie do specjalisty, który będzie mógł obiektywnie ocenić wynik. Ponadto ekspert udzieli wielu cennych wskazówek, które ułatwią opiekę nad dzieckiem. Stosowanie sprawdzonych metod przyczyni się do rozwoju, a także pozwoli uzyskać lepsze wyniki w przyszłości. Przekonało się o tym wielu rodziców, którzy dzięki testom odkryli wiele istotnych informacji.
Iloraz inteligencji u młodzieży
Kluczowym aspektem, który warunkuje inteligencję u młodzieży, jest poczucie swobody w rozwoju psychicznym. Dziecko, które może zdobywać umiejętności i poznawać świat własnym tempem uzyska dużo lepsze efekty. Jednocześnie warto promować ćwiczenia związane z pamięcią, a także zadania ruchowe i manualne. W tym wieku liczy się każdy detal.
Ponadto średni iloraz inteligencji będzie wyższy u nastolatków, którzy będą samodzielnie stawiać czoła różnym zadaniom. Odpowiedzialność za odrabianie lekcji, pilnowanie obowiązków domowych czy umiejętność organizacji czasu to elementy, które wpływają na rozwój mózgu, a co za tym idzie – mogą decydować o inteligencji. W tym miejscu warto zaznaczyć, że nadopiekuńcza postawa rodziców bywa szkodliwa i zawsze należy zachować umiar.
Kolejny ważny czynnik to motywacja. Według badaczy może ona zwiększyć IQ nawet o 20 punktów w ciągu 4 lat. Natomiast brak odpowiedniej motywacji może o taką samą wartość zmniejszyć wynik. Bardzo ważna jest także różnorodność bodźców. Rodzice powinni więc proponować zajęcia związane z rozwojem obecnych zainteresowań, a także szukać nowych obszarów, w których pociechy mogą się rozwijać.
Pamiętaj, że rozwój inteligencji w wieku nastoletnim jest bardzo ważny i może wpłynąć na wiele ważnych decyzji. Trudno wyliczyć średnie IQ u młodzieży, jednak badania pokazują, że bardzo wiele zależy od środowiska oraz odpowiedzialności rodziców. Dlatego należy zawsze poświęcać czas nastolatkom.
Inteligencja a sukcesy w dorosłym życiu
Czy średni iloraz inteligencji dla danej grupy osób wpływa na sukces zawodowy? Badania pokazały, że nie zawsze. Otóż za 85% powodzeń w poszukiwaniu pracy czy bogaceniu się odpowiada osobowość, umiejętność negocjowania, przywództwa i komunikowania się. Bardzo ważna jest również wiedza techniczna.
Możesz zastanawiać się nad poziomem IQ 145 – co to znaczy i czy jest to dobry wynik. To z pewnością świetny rezultat, lecz wcale nie zapewnia sukcesu zawodowego. Warto w tym miejscu przypomnieć, że ów wskaźnik odnosi się jedynie do inteligencji intelektualnej, lecz bardzo istotną rolę odgrywa również inteligencja emocjonalna. Połączenie tych dwóch czynników może mieć wpływ na rozsądne decyzje oraz ocenę kompetencji przez pracodawcę.
Zobacz też nasz artykuł na temat typów inteligencji wg Gardnera.
Pamiętaj jednak, że inteligencji emocjonalnej nie da się zmierzyć, gdyż obejmuje ona uczucia, zdolność motywowania siebie i innych oraz relacje społeczne. Ponadto w psychologii pojawiają się takie terminy jak inteligencja moralna czy inteligencja ciała. Niekiedy na sukces w dorosłym życiu wpływa również szczęście, które wcale nie musi iść w parze z inteligencją czy mądrością.
Wysoki iloraz inteligencji bywa w życiu bardzo pomocny, lecz nie zapewnia gwarancji powodzenia. Wiele zależy od innych czynników, które pozwalają nawiązywać wartościowe relacje zarówno na gruncie prywatnym, jak i zawodowym. Jeśli chcesz zmierzyć poziom IQ, najlepiej zrobić to w profesjonalnym gabinecie. Ponadto doświadczony specjalista pomoże Ci zinterpretować wynik.
Dziś osoby o przeciętnym ilorazie inteligencji odnoszą wiele sukcesów życiowych. Natomiast poważne problemy może zwiastować wynik poniżej 70 punktów. Najczęściej oznacza on kłopoty z przyswajaniem wiedzy czy rozwojem umysłowym. Należy jednak podkreślić, że naukowcy nie określili jeszcze konkretnego wieku, w którym rozwój mózgu się zatrzymuje, a popularna maksyma mówi, że człowiek uczy się przez całe życie.
