Czujesz permanentne zmęczenie mimo wystarczającej ilości snu i względnie zdrowego trybu życia? Widocznie praktykowany przez Ciebie odpoczynek jest mało wydajny i niezgodny z tym, czego potrzebuje Twój organizm. W naszym dzisiejszym artykule zaprezentujemy Ci 7 konkretnych sposobów na to, jak odpoczywać, aby rzeczywiście wypocząć!
Spis treści
Jak odpoczywać efektywnie i skutecznie?
Zdecydowana większość osób myli odpoczynek z oderwaniem od codziennych problemów i zmartwień. Po pracy i domowych obowiązkach rozsiadamy się przed telewizorem, chwytamy za ulubioną książkę lub scrollujemy media społecznościowe. Wydawać by się mogło, że to doskonałe formy odpoczynku. Nic bardziej mylnego! Aby wypoczynek rzeczywiście przyniósł oczekiwany rezultat, pozwolił nam się zregenerować i nabrać sił, musi być odbywany zgodnie z pewnymi zasadami. Według dr Saundry Dalton-Smith funkcjonuje 7 konkretnych rodzajów odpoczynku. Omówienie każdego z nich znajdziesz w dalszej części artykułu. Warto też sprawdzić nasz poprzedni tekst: “Odpoczynek a praca – znajdź równowagę”.
Rodzaje odpoczynku – poznaj je wszystkie!
Okazuje się, że sposobów na to, jak odpocząć psychicznie i fizycznie jest wiele. Niektóre z nich dotyczą naszych codziennych obowiązków, a inne obejmują nawet życie towarzyskie. Zobacz!
Odpoczynek fizyczny
Z pewnością nie zdziwi Cię fakt, że podstawą udanego wypoczynku jest zdrowy i spokojny sen. Są osoby, które twierdzą, że nie potrzebują 8 godzin snu, ponieważ ich zegar biologiczny funkcjonuje w taki sposób, że budzą się wyspani już po 5-ciu. To oczywiście błędny tok myślenia, ponieważ ludzki organizm regeneruje się przez 7-8 godzin. Warto również wziąć pod uwagę fakt, że najczęściej tylko kilka godzin przesypiamy głęboko i zdrowo (tzw. faza REM). Żadne inne formy odpoczynku nie przyniosą oczekiwanych efektów, jeśli nie będziemy wyspani! Z tego powodu zdecydowanie warto poświęcić na tę kwestię nieco więcej uwagi i przeogranizować swój codzienny rytm w taki sposób, aby zarezerwować sobie na sen przynajmniej 7 godzin na dobę. Doskonałym rozwiązaniem jest również korzystanie z różnego rodzaju aplikacji, które monitorują sen i dostarczają nam wartościowych informacji, ile godzin nasze ciało w rzeczywistości odpoczywało i regenerowało się.
Oczywiście sen to nie jedyny sposób na efektywny odpoczynek fizyczny. Do tej kategorii zaliczyć możemy również m.in.:
- leżenie w pozycji relaksacyjnej;
- stretching;
- krótkie drzemki w ciągu dnia;
- kąpiele relaksacyjne;
- morsowanie;
- różnego rodzaju masaże;
- sesje w saunie
- sesje w kabinie hiperbarycznej.
Odpoczynek psychiczny
Często powtarzasz sobie: wreszcie chcę odpocząć! A czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się zastanowić, co ten odpoczynek naprawdę oznacza? W końcu udało Ci się porządnie wyspać, pracujesz maksymalnie 8 godzin dziennie, uprawiasz sport, czytasz książki, zdrowo jesz…w czym zatem tkwi problem Twojego wiecznego zmęczenia?
Bardzo prawdopodobne, że jest to kwestia psychiki. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że zmęczenie psychiczne jest tak samo obciążające, jak wykończenie fizyczne. Co więcej, wpływa ono na nasz organizm dużo bardziej destruktywnie i wyniszczająco.
A zatem jak odpocząć psychicznie, aby poczuć się lepiej i zdrowiej? Podstawą jest skupienie. Oczywiście – ono również potrafi być męczące, jednak to jedyna droga do osiągnięcia wewnętrznego spokoju i harmonii, a co za tym idzie – wypoczynku psychicznego. Doskonałą formą relaksu tego typu jest np. medytacja czy joga połączona z ćwiczeniami relaksacyjnymi. Kluczem jest zrozumienie mechanizmów działających w naszych głowach i choć chwilowe oczyszczenie jej z natrętnych myśli i problemów. Jak to zrobić? Najlepsze formy odpoczynku psychicznego to m.in.:
- krótkie, ale regularne pauzy w trakcie pracy;
- kilkuminutowe medytacje i ćwiczenia oddechowe;
- ćwiczenia relaksacyjne;
- zabawa z domowymi zwierzętami;
- spisywanie własnych myśli;
- rozmowa z bliską osobą;
- układanie puzzli;
- joga, stretching;
- krótki spacer na łonie natury (bez telefonu).
Odpoczynek duchowy
Zastanawiasz się, jak jeszcze możesz zapewnić sobie zdrowy i skuteczny odpoczynek psychiczny? Być może poczujesz zaskoczenie i zdziwienie, ale jedną z technik jest odpoczywanie duchowe, którego nie można jednak utożsamiać z religijnością. Chodzi tu przede wszystkim o oderwanie się od spraw natury ziemskiej i przyziemnej oraz skupienie się na potrzebach swojej duszy. Fakt – możesz doszukiwać się tutaj patosu, ale duchowe rodzaje wypoczynku nie zakładają jedynie modlitwy czy odprawiania specjalnych rytuałów. W tym przypadku doskonale sprawdzą się również:
- medytacje i afirmacje;
- słuchanie uduchowionych osób;
- mindfulness;
- zwiedzanie świątyni bądź miejsca uznawanego za święte;
- zaangażowanie się w projekt poświęcony duchowości;
- szczera pomoc innym ludziom.
Odpoczynek sensoryczny
Jak odpoczywać efektywnie? Przede wszystkim trzeba również zadać o własne zmysły. Czy wiesz, jak wiele różnego rodzaju bodźców przyjmujesz każdego dnia? Każdy z nich trafia bezpośrednio do Twojego układu nerwowego i przekłada się na konkretne odczucia jak np. rozdrażnienie, problemy ze skupieniem, dekoncentrację czy…ogólne zmęczenie. Właśnie dlatego tak ważny jest odpoczynek sensoryczny, którego zadaniem jest wyeliminowanie wszystkich źródeł bodźców (np. telewizja, telefon, internet, prasa, a nawet domownicy). W końcu nie bez powodu mówi się, że cisza to towar luksusowy. Potrafi ona w szybki i skuteczny sposób zregenerować nasz mózg i pomaga w osiągnięciu równowagi psychicznej. Jak zafundować sobie tego rodzaju odpoczynek psychiczny? Można zrobić to m.in. za pomocą:
- aromaterapii;
- korzystania z filtra światła niebieskiego;
- ograniczenia światła w mieszkaniu;
- spaceru w lesie/na łonie natury (bez telefonu);
- detoksu od urządzeń elektronicznych;
- korzystania ze słuchawek wyciszających dźwięki w tle;
- czasu spędzanego w kompletnej ciszy.
Oczywiście nie oznacza to, że masz całkowicie pozbyć się źródeł bodźców. Wystarczy nawet 30 minut dziennie, aby różnica w Twoim ogólnym samopoczuciu była odczuwalna!
Odpoczynek społeczny
Wiesz już, jak odpocząć psychicznie, fizycznie, sensorycznie i duchowo. A czy zdarzyło Ci się kiedykolwiek słyszeć o odpoczynku społecznym, czyli innymi słowy, towarzyskim? Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że duża ilość codziennych kontaktów społecznych potrafi znacznie obciążyć nasz organizm i wywołać poczucie głębokiego zmęczenia. Oczywiście wszystko zależy od naszego stylu życia: pracy, liczby znajomych i sytuacji rodzinnej.
Mimo wszystko każdy z nas potrzebuje chociaż raz na jakiś czas odizolowania i samotności. To doskonała okazja do głębokich przemyśleń oraz spędzeniu czasu sam na sam z własnym „ja“. Relaks społeczny jest szczególnie wskazany, jeśli na co dzień pracujesz z klientem, mieszkasz z kilkoma osobami, dużo rozmawiasz przez telefon lub prowadzisz wyjątkowo aktywne życie. Nieustannie przebywając w towarzystwie innych (szczególnie obcych) osób, nie możemy się w 100% zrelaksować, a to na dłuższą metę bywa dość przytłaczające. Najlepsze sposoby na odpoczynek społeczny to m.in.:
- otaczanie się tylko takimi osobami, wśród których czujemy się dobrze i komfortowo;
- świadome wyznaczanie granic społecznych;
- spędzenie całego dnia w samotności;
- wyjazd na samotną wycieczkę;
- szczera rozmowa z bliską osobą;
- samotny spacer na łonie natury.
Przeczytaj też: WORK-LIFE BALANCE, CZYLI JAK POGODZIĆ PRACĘ Z ODPOCZYNKIEM? >>>
Odpoczynek emocjonalny
Relaks emocjonalny jest w znacznym stopniu powiązany z wypoczynkiem psychicznym. To jednak zupełnie inna forma odpoczynku, ponieważ odnosi się bezpośrednio do naszej odporności na stres i umiejętności zarządzania sobą w sytuacjach kryzysowych. Najlepsze sposoby na odpoczynek emocjonalny to m.in.:
- prowadzenie dziennika lub pamiętnika, w którym spisywane są nie tylko codzienne trudności i sukcesy, ale również stany emocjonalne i afirmacje;
- sesje u psychoterapeuty;
- rozwój osobisty i duchowy z naciskiem na rozumienie własnych emocji;
- otwarta komunikacja i mówienie o swoim stanie psychicznym;
- czytanie poradników i książek poświęconych emocjom.
Warto jednocześnie dodać, że formą relaksu emocjonalnego nie jest oglądanie telewizji i seriali, a zwłaszcza tych, które w żadnym stopniu nie wpływają pozytywnie na nasze ogólne samopoczucie. Podobnie jest w przypadku przeglądania wszelkiego rodzaju informacji, newsów i scrollowania mediów społecznościowych. Taki pomysł na odpoczynek emocjonalny lepiej odpuścić na rzecz szczerej rozmowy z przyjacielem lub podsumowania dnia w prowadzonym dzienniku.
Odpoczynek twórczy
Okazuje się, że szeroko pojęta kultura i sztuka to nie tylko pasja i ciekawa forma spędzania wolnego czasu, ale również doskonały sposób na wydajny odpoczynek. Obcowanie z pięknem i kreatywnością innych ludzi koi nasze nerwy i wspiera regenerację organizmu. Nie bez powodu wiele osób z problemami na tle nerwowym i emocjonalnym otrzymuje rekomendacje stosowania terapii zajęciowej np. w formie prac ręcznych i artystycznych. Wówczas stajemy się mniej rozdrażnieni, a nasz mózg jest lepiej dotleniony, co przekłada się na ogólne samopoczucie i komfort fizyczny. Doskonałe formy odpoczynku twórczego to m.in.:
- taniec;
- śpiew;
- robótki ręczne;
- prace artystyczne;
- słuchanie muzyki (również na żywo);
- czytanie literatury pięknej;
- obcowanie ze sztuką;
- fotografowanie.
Wolny czas to jednak luksus, szczególnie jeśli się pracuje. Warto jednak zaplanować urlop idealny, czyli odpowiednią liczbę dni, w którym można maksymalnie się zregenerować.
Wszystkie wymienione wyżej rodzaje wypoczynku są dla Ciebie zaskoczeniem? Nie ma w tym niczego dziwnego. W końcu gdzie podziały się media społecznościowe, godziny spędzone na oglądaniu mało wartościowych seriali czy picie ulubionego wina? Przez wiele osób tego typu czynności uznawane są za najlepszą formę relaksu. Prawda jest jednak nieco inna: nie przynoszą one bowiem prawdziwego odpoczynku, a jedynie chwilową ulgę. To z kolei prowadzi do chronicznego przemęczenia, wypalenia i bezsilności. Kto z nas chciałby się tak czuć?
Zdecydowanie warto zatem wdrożyć do swojego codziennego harmonogramu kilka punktów z powyższej listy i znacznie podnieść komfort własnego życia.