Większość z nas myśląc o inteligencji, nie stara się jej w żaden sposób skategoryzować – ktoś bowiem jest inteligentny, albo nie. Okazuje się jednak, że w sposób naukowy określono poszczególne rodzaje inteligencji. Autorem tychże badań jest prof. Howard Gardner.
Spis treści
Rodzaje inteligencji według Howarda Gardnera
Profesor Howard Gardner to uznany amerykański naukowiec, który specjalizuje się w dziedzinie psychologii (szczególnie kognitywnej). Urodził się w 1943 roku w miasteczku Scranton (stan Pensylwania). Mając 40 lat, udało mu się opracować przełomową teorię, która klasyfikuje różne rodzaje inteligencji. Już 3 lata po opublikowaniu swoich badań został mianowany profesorem na renomowanym Harvardzie, a jego teoria okazała się kamieniem milowym w psychologicznym rozumieniu ludzkiej inteligencji. Obecnie znane rodzaje inteligencji (jest ich aż 8) opisane są w książce pt. „Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences”, która jest oczywiście dziełem Gardnera.
Typy inteligencji na podstawie teorii o inteligencji wielorakiej
Typy inteligencji wg Gardnera do dziś są wykorzystywane w celu określania kompetencji, osobistych preferencji i umiejętności poszczególnych osób. Korzystają z nich nie tylko psycholodzy, ale również rekruterzy, pracownicy agencji marketingowych czy właściciele dużych spółek. Sprawdź, jakie rodzaje inteligencji możesz sobie przypisać! Poniżej prezentujemy krótką charakterystykę każdego z nich.
Inteligencja intrapersonalna
Ten rodzaj inteligencji pozwala na doskonałe zrozumienie własnej psychiki, co przekłada się na umiejętność panowania nad swoimi emocjami i wysoką empatię względem samego siebie. inteligencja intrapersonalna ułatwia podejmowanie codziennych decyzji oraz życie pełne spokoju, szczęścia i wewnętrznej harmonii.
Inteligencja logiczno-matematyczna
Wśród poszczególnych typów inteligencji nie mogło również zabraknąć takiej, którą obdarzone są osoby o umysłach ścisłych. Jak nietrudno wywnioskować, inteligencja logiczno-matematyczna kojarzona jest z niezwykle wysokim poziomem IQ i umiejętnościami analitycznymi. Osoby z tym typem inteligencji są zazwyczaj dobrze zorganizowane, lubią się rozwijać, uczyć i rozwiązywać różnego rodzaju łamigłówki. Potrafią także szybko wyciągać wnioski i znajdować optymalne wyjścia z problematycznych sytuacji.
Inteligencja przyrodnicza
Niektóre osoby czują silną więź z naturą i starają się żyć z nią w zgodzie. To właśnie takie podejście świadczy o posiadaniu inteligencji przyrodniczej, która znacznie ułatwia ogólne funkcjonowanie w codziennym życiu. Takie osoby potrzebują częstego obcowania z przyrodą i przebywania na świeżym powietrzu.
Inteligencja językowa
Inteligencja językowa znana jest również jako inteligencja lingwistyczna i odnosi się bezpośrednio do umiejętności poprawnego mówienia oraz doskonałego władania słowem. Świadczy o niej nie tylko bogaty zasób słownictwa, ale także zdolność do prowadzenia dyskusji i jasnego wyrażania swoich myśli. Ten rodzaj inteligencji zazwyczaj idzie w parze z wysoko rozwiniętymi zdolnościami do pisania i tworzenia różnego rodzaju kreatywnych treści.
Inteligencja muzyczna
Tym rodzajem inteligencji są oczywiście obdarzeni przede wszystkim osoby umuzykalnione, posiadające doskonały słuch, talenty muzyczne oraz taneczne. Inteligencja muzyczna objawia się m.in. w świetnym poczuciu rytmu, umiejętności do komponowania i interpretacji słyszanych dźwięków.
Inteligencja wizualno-przestrzenna
Jak sama nazwa wskazuje, ten typ inteligencji odnosi się do dobrej orientacji w terenie i umiejętności sprawnego poruszania się w każdej przestrzeni. To jednak nie wszystko – osoby obdarzone tym darem świetnie rozróżniają wszelkiego rodzaju wzory, kształty i kolory, dlatego są niezwykle spostrzegawcze i posiadają zdolności szybkiego kojarzenia faktów. Ich umysły są po prostu duże sprawniejsze, dlatego często mają również pamięć fotograficzną. Co więcej, inteligencja wizualno-przestrzenna ułatwia obrazowanie poszczególnych sytuacji.
Inteligencja interpersonalna
Typy inteligencji wg Gardnera w dużej mierze odnoszą się do emocji. Podobnie jest w przypadku inteligencji interpersonalnej, która wiąże się z umiejętnością do łatwego nawiązywania relacji, ponieważ osoby obdarzone tym rodzajem inteligencji są niezwykle empatyczne, pełne zrozumienia i posiadają wrodzony takt. Przebywanie w ich towarzystwie jest niezwykle przyjemne i komfortowe, ponieważ są z natury doskonałymi rozmówcami i słuchaczami.
Inteligencja kinestetyczna
Inteligencja kinestetyczna (innymi słowy inteligencja ruchowa) to wyjątkowo dobrze rozwinięta umiejętność kontroli nad własnym ciałem i jego pogłębiona samoświadomość. Osoby obdarzone tym darem preferują aktywny tryb życia i potrafią w krótkim czasie przyswoić nawet najbardziej skomplikowane choreografie czy ruchy. W związku z tym są doskonałymi sportowcami i tancerzami.
Jak typy inteligencji wpływają na ocenę IQ?
Wskaźnik IQ jest z całą pewnością znany każdemu. To właśnie za sprawą jego wysokości poddajemy ocenie czyjąś inteligencję, błędnie sądząc, że to jedyne kryterium. Dokładnie zbadane i opisane różne rodzaje inteligencji to bowiem najlepszy dowód na to, że nie można wszystkich mierzyć jedną miarą i wrzucać do tego samego worka! To, że jakaś osoba jest świetnym tancerzem (inteligencja ruchowa), ale nie posiada wysoko rozwiniętych zdolności analitycznych, nie oznacza wcale, że jest mniej inteligentna od osoby obdarzonej inteligencją logiczno-matematyczną. Co więcej, jeśli nasz tancerz dodatkowo posiada inteligencję muzyczną oraz wizualno-przestrzenną, to bardzo prawdopodobne jest, że jego iloraz IQ jest znacznie wyższy od osoby z umysłem ścisłym. Typy inteligencji pozwalają nam spojrzeć na tę kwestię z nieco dalszej perspektywy i podejść do tematu elastycznie, nie kierując się krzywdzącymi stereotypami i utartymi standardami. Warto też poznać 11 osób z najwyższym IQ w historii.
Dlaczego warto poznać bliżej swoją inteligencję?
Analiza poszczególnych rodzajów inteligencji w odniesieniu do samego siebie to szansa na lepsze poznanie i zrozumienie swoich predyspozycji, talentów i umiejętności. To z kolei pozwala na szybsze osiąganie zamierzonych celów i odnoszenie sukcesów nie tylko w życiu zawodowym, ale również prywatnym. Świadomość powyższego podziału i próba wskazania na własne zalety oraz wady umożliwia po prostu lepsze i pełniejsze życie. Jeśli możliwie szybko wykryjemy swoje predyspozycje, mamy ogromną szansę na jego lepsze ułożenie, dlatego tak ważne jest obserwowanie dzieci pod kątem typów inteligencji. Jeśli bowiem zauważysz, że twojemu malcowi matematyka nie idzie najlepiej, ale za to wygrywa wszystkie szkolne konkursy recytatorskie, to lepiej zapisz go do szkoły teatralnej, zamiast siłą zmuszać do poprawiania czwórek z algebry!
A który typ najbardziej pasuje do Ciebie? Inteligencja lingwistyczna, ruchowa, czy może matematyczno-logiczna? Pamiętaj, że swoje predyspozycje i wrodzone talenty można efektywnie rozwijać, a nawet trzeba to robić, aby nie zatracić wyjątkowych umiejętności!