Spis treści
Małpia ospa w czasie pandemii
Krótkie nasilenie występowania małpiej ospy zanotowano tuż po pandemii Covid. W 2022 roku ludzie w końcu wyrwali się z objęć restrykcji i zaczęli nadrabiać stracony czas. Część z nich natrafiła na małpią ospę, która jednak wtedy jeszcze dotykała stosunkowo niewielu osób. Przenosiła się zwykle poprzez stosunki seksualne, a w dodatku w grupie ryzyka byli głównie homoseksualni mężczyźni. W związku z tym w 2023 roku nie odnotowano kolejnych zakażeń i choroba samoistnie wygasła. Przynajmniej na chwilę.
Nowy wariant wirusa
Niespodziewanie pojawił się nowy wariant wirusa. Znacznie bardziej zaraźliwy i niewymagający tak bliskich kontaktów. Wystarczy przebywanie w towarzystwie osoby zakażonej. Wirus może przenieść się na nas również w momencie, gdy dotkniemy rzeczy, których wcześniej dotykała osoba chora, np. pościeli, ręcznika, łyżki czy uchwytu w autobusie. Prędkość rozprzestrzeniania się wirusa również jest większa niż w jego podstawowym wariancie. A na koniec dochodzi śmiertelność. W 2024 stwierdzono blisko 18 tys. przypadków zakażenia mpox, w tym 517 zgonów. I wirus ten przenoszony jest w pozostałe części świata. W Europie do 8 sierpnia odnotowano ponad 22 tys. zakażeń. Z tym problemem zmaga się również USA.
Inkubacja wirusa
Kolejny problem: objawy wirusa pojawiają się dopiero po 6-13 dniach od momentu zakażenia. To znaczy, że można zakazić się na wycieczce zagranicznej, a następnie nieświadomie przenieść wirusa ospy mpox do domu, gdzie zarażą się nasi najbliżsi.
Objawy małpiej ospy
Małpia ospa jest chorobą groźną i nieprzyjemną. Jej pierwszymi objawami są:
- gorączka,
- bóle mięśni,
- bóle pleców.
W ciągu 3 dni od pojawienia się tych niezbyt charakterystycznych objawów, zaczynają występować owrzodzenia na błonach śluzowych. Następnie wysypka zaczyna rozprzestrzeniać się po całym ciele. Większość chorych doświadcza łagodnych i umiarkowanych objawów. Do wyzdrowienia może dojść samoczynnie w ciągu od 3 dni do 4 tygodni. Jednak w przypadku zaobserwowania objawów małpiej ospy należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Powikłania spowodowane chorobą mogą mieć skutki śmiertelne – szczególnie, jeśli dojdzie do bakteryjnego nadkażenia ran na skórze powstałych w wyniku choroby.
Problem z lekami
Śmiertelność małpiej ospy wzrasta wraz z rozwojem jej kolejnych szczepów. Problemem jest też lek zarejestrowany w Europie i przeznaczony do leczenia mpox. A raczej jego niedostatek. Niestety o lek bardzo ciężko i w razie potrzeby może go zabraknąć. Również szczepionki mają niejasną sytuację – tak naprawdę nie wiadomo, czy w Polsce jest ona w ogóle dostępna.
Naukowcy są podzieleni w kwestii ochrony przed małpią ospą. Niektórzy twierdzą, że skuteczna będzie szczepionka przeciwko ospie prawdziwej, choć nie wszyscy się z tym zgadzają. A w grupie osób popierających tę ideę, także pojawiają się niezgodności. Jak długo utrzymuje się odporność po szczepieniu? Część naukowców mówi, że 15 dni, podczas gdy inni podają… 50 lat. No i ostatnia kwestia: szczepienia przeciwko ospie prawdziwej zakończyły się w Polsce w latach 70. XX wieku.
WHO wprowadza stan zagrożenia epidemiologicznego. Jeśli uda się wyłapać wszystkie przypadki małpiej ospy i zwalczyć wirusa, zagrożenie zostanie wygaszone. W przeciwnym razie grozi nam jednak kolejna pandemia. A im więcej czasu mija, tym ryzyko jest większe – wirus prawdopodobnie wciąż będzie mutował.