Kierownictwo ECS laur w postaci statuetki i dyplomu odebrało we wtorek w Strasburgu, a w czwartek zaprezentowało nagrodę w siedzibie placówki.
„To wielka radość, satysfakcja i duma. Kiedy wracam do początków, to przychodzi mi na myśl powiedzenie, że nikt nie jest prorokiem we własnym kraju. Wielu było bowiem przeciwników Europejskiego Centrum Solidarności i powątpiewających. Mówiono, że to będzie kosztowne i nie trzeba budować +takiego wielkiego gmaszyska+. My, Polacy, zaczynamy dopiero doceniać coś wówczas, kiedy zrobi to ktoś z zewnątrz, kiedy z zagranicy mówią +udało wam się+” – powiedział podczas uroczystości prezentacji statuetki, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
Statuetka z brązu „La femme aux beaux seins” (dosłownie: „Kobieta z pięknym biustem”) powstała w 1969 roku i jest autorstwa Joana Miro, katalońskiego malarza i rzeźbiarza. Przyznawana ona jest na rok, po czym trafia do kolejnego laureata Nagrody Muzealnej Rady Europy.
Rzeźba eksponowana będzie w ogrodzie zimowym ECS.
Dyrektor ECS Basil Kerski przyznał, że Nagroda Muzealna Rady Europy to „szczególe wyróżnienie” dla gdańskiej instytucji i jej wszystkich pracowników. Przypomniał, że laur ten przyznawany jest od 1977 r.
„Nagroda ta ma też charakter polityczny, ponieważ nagradza niepopularne wizje. Dużo było rozmów w ostatnich dniach w Strasburgu o tym, że wszyscy mówią o Europie, a mało kto coś dla tej Europy robi, że każdy dba o siebie i swoje interesy i nie potrafi połączyć tego z szerszą wizją. I jury było pod dużym wrażeniem tej odwagi merytorycznej Europejskiego Centrum Solidarności” – mówił Kerski.
Według Vesny Marjanovic, sprawozdawcy Nagrody Muzealnej w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, posłanki z Serbii, która wcześniej oceniała ECS, gdańska placówka jest „fascynującym przykładem instytucji kultury działającej na rzecz promocji wolności i solidarności. Wydarzenia, do których się odwołuje, i program instytucji czynią z niej forum współczesnej Europy. Udało się stworzyć z historii związku zawodowego Solidarność silne i poruszające źródło inspiracji dla aktywności i zaangażowania obywatelskiego”.
Corocznie kandydatury placówek muzealnych – nowo powstałych lub takich, które rozbudowały się lub stworzyły nową wystawę stałą – ocenia Komitet ds. Kultury, Nauki, Edukacji i Mediów Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. W obecnej edycji nagrody konkurowało 49 instytucji, które same zgłosiły się do udziału w konkursie. Decyzja o tym, że zdobywcą nagrody w roku 2016 będzie Europejskie Centrum Solidarności została ogłoszona 4 grudnia 2015 r. podczas posiedzenia Komitetu w Paryżu.
W ostatnich latach nagrodę otrzymywały Muzeum Cywilizacji Europejskiej i Śródziemnomorskiej z Marsylii (2015), Muzeum Baksı z Bayburt w Turcji (2014) i Muzeum Liverpoolu w Wielkiej Brytanii (2013).
Europejskie Centrum Solidarności otwarte zostało 30 i 31 sierpnia 2014 r. w 34. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych. Placówka powstała w sąsiedztwie Pomnika Poległych Stoczniowców, za historyczną bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. Budowa ECS trwała od jesieni 2010 r. Koszt budowy budynku wyniósł 231 mln zł, z czego 107 mln zł przekazała UE, pozostała część pochodziła z budżetu Gdańska.
Centralną częścią ECS jest wystawa stała poświęcona historii Solidarności oraz innych ruchów opozycyjnych, które doprowadziły do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej. W siedmiu tematycznych salach na dwóch kondygnacjach prezentowanych jest ok. 2 tys. eksponatów.
W obiekcie znajdują się też m.in. sala wielofunkcyjna na 430 słuchaczy, biblioteka, archiwum i mediateka. W ECS mieści się również biuro byłego prezydenta RP Lecha Wałęsy.(PAP)
rop/agz/