„Stosunek do Trybunału jako instytucji ładu konstytucyjnego i państwowego nie budzi większych kontrowersji. We wszystkich grupach społeczno-demograficznych, a także we wszystkich analizowanych elektoratach przeważa zadowolenie z istnienia instytucji zajmującej się kontrolą konstytucyjności prawa oraz przekonanie, że jest ona potrzebna, aby państwo dobrze funkcjonowało” – komentuje CBOS.
49 proc. ankietowanych dobrze oceniło fachowość działań Trybunału; źle oceniło ją 21 proc. 49 proc. uznało, że Trybunał dobrze dba o przestrzeganie konstytucji. Krytycznie zaś jego działania w tym zakresie ocenia 28 proc. Stosunkowo najwięcej kontrowersji budzi polityczna bezstronność Trybunału. Więcej niż dwie piąte respondentów (43 proc.) uważa, że Trybunał w swojej działalności zachowuje polityczną bezstronność, ale jedna trzecia (34 proc.) sądzi, że nie jest bezstronny.
Według CBOS spór o Trybunał zaszkodził wizerunkowi tej instytucji. Jak przypomniano jeszcze we wrześniu ubiegłego roku odsetek osób dobrze oceniających działalność Trybunału był ponad trzykrotnie większy niż odsetek badanych niezadowolonych z jego działań. Obecnie dobre oceny (35 proc. respondentów) tylko nieznacznie przeważają nad złymi (32 proc.).
Zarazem – jak czytamy w raporcie z sondażu – 76 proc. badanych jest zadowolona z tego, że istnieje instytucja, która kontroluje zgodność przyjmowanego prawa z konstytucją. Od 2007 r. przybyło osób, które kwestionują zasadność istnienia Trybunału Konstytucyjnego, jednak nadal pozostają one dość nieliczne i stanowią 9 proc. badanych.
78 proc. ankietowanych uważa, że Trybunał Konstytucyjny jest potrzebny, aby państwo dobrze funkcjonowało. 9 proc. respondentów podziela pogląd, że Trybunał przeszkadza w sprawnym rządzeniu państwem. CBOS zauważa, że taka opinia jest obecnie częstsza niż w 1995 r., kiedy Trybunał był instytucją jeszcze słabo zakorzenioną w świadomości społecznej, a Sejm mógł odrzucić jego wyroki o niekonstytucyjności ustaw większością dwóch trzecich głosów.
Obecne oceny działalności Trybunału – w porównaniu z 2004 r. – CBOS uznało za „lepiej wykrystalizowane i jednocześnie gorsze”. „O ile praktycznie nie zmienił się odsetek osób dobrze oceniających działalność Trybunału pod względem fachowości i politycznej bezstronności, o tyle znacząco przybyło badanych wyrażających na ten temat opinie krytyczne” – wskazano.
Według CBOS badania prowadzone z większą regularnością pokazują, że wyraźne pogorszenie się społecznego wizerunku TK jest kwestią ostatnich miesięcy i nastąpiło w efekcie sporu wokół tej instytucji. Jeszcze we wrześniu ubiegłego roku odsetek osób dobrze oceniających działalność Trybunału był ponad trzykrotnie większy niż odsetek respondentów niezadowolonych z jego działań. „W marcu tego roku dobre oceny już tylko nieznacznie przeważały nad złymi. W kwietniu nastąpiła dalsza polaryzacja opinii – przybyło ocen zarówno pozytywnych, jak i negatywnych” – zaznacza CBOS.
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” CBOS przeprowadziło metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo między 31 marca a 7 kwietnia na liczącej 1104 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. (PAP)
wkt/ pz/