Premier Hiszpanii Mariano Rajoy z konserwatywnej Partii Ludowej (PP) ogłosił w sobotę, że nadal zabiega o szeroką koalicję i sformowanie rządu wraz z socjalistami i centrowo-liberalną partią Ciudadanos; zdaniem Rajoya jest to „najbardziej racjonalna opcja”.
Dzień wcześniej Rajoy podjął – jak pisze Reuters – zaskakującą dla jego rywali decyzję, odrzucił bowiem propozycję króla Filipa VI w sprawie utworzenia rządu. Uważa się jednak, że z powodu braku poparcia deputowanych porażka lidera PP w głosowaniu parlamentarnym byłaby niemal pewna.
„Król zaproponował Mariano Rajoyowi, aby został kandydatem na szefa rządu. Podziękował on jego wysokości, ale odrzucił propozycję” – ogłosił w piątek wieczorem Pałac Królewski, który poinformował też, że Filip VI rozpocznie kolejne rozmowy z przywódcami partii w środę, aby spróbować wyłonić nowego kandydata.
W sobotę socjaliści wydali oficjalne oświadczenie, w którym wzywają króla, by poprosił partię Rajoya o sformowanie rządu po nowej rundzie konsultacji politycznych; zaapelowali też do samego przywódcy PP, by spróbował utworzyć rząd lub całkowicie zrezygnował z tej misji.
„Uważamy, że Rajoy jest zobowiązany przedstawić się (królowi) do inwestytury albo zrezygnować ze swego prawa do tego raz na zawsze” – głosi komunikat.
Socjaliści poinformowali też, że choć są w kontakcie z innymi partiami, nie mają zamiaru rozpocząć formalnych negocjacji w celu zmontowania rządzącej koalicji.
Sam Rajoy oznajmił, że nadal jest kandydatem na szefa rządu, choć obecnie nie jest w stanie uzyskać poparcia.
Rajoy, który wzywał do utworzenia wielkiej koalicji swej Partii Ludowej (PP, 123 mandaty) i socjalistów (PSOE, 90 mandatów), a także liberalnej, centroprawicowej partii Ciudadanos (40 mandatów), nie uzyskał poparcia innych sił politycznych od wyborów z 20 grudnia 2015 roku. Głosowanie nie wyłoniło wyraźnego zwycięzcy.
Konserwatywny rząd Rajoya stracił większość absolutną i obecnie może jedynie podejmować decyzje w kwestiach proceduralnych.
Szef socjalistów Pedro Sanchez odmawia rozmów o wielkiej koalicji. Opowiada się on za koalicją lewicy, wraz z nową skrajnie lewicową i populistyczną partią Podemos (69 mandatów) i niewielkimi ugrupowaniami nacjonalistycznymi. Jednak Podemos stawia warunki, które dotychczas były dla socjalistów nie do przyjęcia.
Król rozpoczął konsultacje na początku tygodnia od najmniejszych partii. Serię rozmów w tym tygodniu miało zakończyć spotkanie z Rajoyem.
47-letni Filip VI po raz pierwszy przeprowadza konsultacje. Stoi w obliczu sytuacji, z jaką nigdy nie miał do czynienia jego ojciec, Juan Carlos, który abdykował latem 2014 roku – izby podzielonej między cztery główne partie, które dotychczas odmawiały pójścia na kompromis, by utworzyć rząd. (PAP)