„Ambasada Izraela często organizuje uroczystości, na których wręczane są medale +Sprawiedliwi wśród Narodów Świata+. To nasza najważniejsza misja od 26 lat. W żydowskiej tradycji jest legenda, która mówi, że świat będzie istnieć tak długo, jak będzie na nim 36 świętych. W strasznych czasach II wojny światowej było ich o wiele więcej” – podkreśliła ambasador Izraela Anna Azari.
Medal nadany pośmiertnie Walerii i Marcinowi Świetlikom odebrała ich najmłodsza wnuczka Dorota Janiszewska; w imieniu nieżyjących dziadków Heleny i Stanisława Podrzyckich wystąpiła Roksana Dejmanowska-Zemko z córką Slobodanką Zemko.
„Nie mam innych pamiątek po dziadkach, więc ten medal jest dla mnie bezcenny. To dowód, jak niezwykłymi ludźmi byli” – podkreśliła Janiszewska.
Poszukując potwierdzenia opowieści swojego ojca – jedynego żyjącego świadka ocalenia żydowskiej dziewczynki Feli przez małżeństwo Świetlików – Janiszewska trafiła w internecie na stronę Yad Vashem i Shoah Foundation – to zbiór wideorelacji ocalałych i świadków holocaustu założony przez reżysera Stevena Spilberga. Tam odnalazła dowód ich bohaterstwa w postaci relacji ocalonej Fajgi Rosenblut.
Uroczystość pośmiertnego uhonorowania dwóch rodzin, które w czasie niemieckiej okupacji zaryzykowały własnym życiem, by uratować dwie żydowskie dziewczynki, odbyła się w ramach obchodów 72. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto, w łódzkim Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, znajdującym się w pobliżu pomnika Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz pomnika Jana Karskiego i obelisku upamiętniającego Żegotę.
„W setną rocznicę urodzin Jana Karskiego stworzyliśmy klub, do którego należą uczniowie łódzkich szkół. W tym roku nasz projekt dotyczy właśnie Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Rozmawiamy z młodzieżą o tym, że bycie Sprawiedliwym nie dotyczy tylko okresu wojny, ale że wartości, którymi kierowali się Sprawiedliwi w czasie wojny, są potrzebne zawsze, bo wszędzie są ludzie, którzy potrzebują naszego wsparcia” – zaznaczyła dyrektor Centrum Joanna Podolska.
Tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przyznawany jest przez jerozolimski instytut Yad Vashem – za załugi osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia i życia swoich bliskich ratowały Żydów z zagłady podczas II wojny światowej. Wręczeniu odznaczenia towarzyszy uwiecznienie nazwiska uhonorowanych na Ścianie Honoru w Ogrodzie Sprawiedliwych Yad Vashem oraz nadanie honorowego obywatelstwa Izraela.
Na medalu znajduje się sentencja „Kto ratuje jedno życie, ten jakby ratował cały świat”. W styczniu 2016 r. liczba odznaczonych na całym świecie wynosiła 26 120 osób. Polacy stanowią największą grupę wśród Sprawiedliwych – jest ich 6620. (PAP)
agm/ gma/