Nie zakończyły się jeszcze prace nad projektem Narodowego Programu Zdrowia i potrwają one do pierwszych tygodni 2016 r. – poinformował PAP resort zdrowia. Zgodnie z zapowiedzią ministra Konstantego Radziwiłła do programu dopisane zostaną zadania dotyczące zdrowia prokreacyjnego.
Narodowy Program Zdrowia (NPZ) jest wydawany na podstawie już obowiązującej ustawy o zdrowiu publicznym. Pierwszy NPZ obejmie lata 2016-2020. Na jego realizację w 2016 r. z budżetu państwa zostanie przeznaczone ok. 140 mln zł.
Konsultacje społeczne i uzgodnienia międzyresortowe projektu NPZ zakończyły się 16 grudnia, jednak – jak poinformowało PAP ministerstwo zdrowia – nadal spływają liczne uwagi i resort rozpatruje propozycje zmian lub uzupełnienia projektu.
Rzeczniczka resortu zdrowia Milena Kruszewska zapowiedziała, że projekt zostanie przekazany pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów w pierwszych tygodniach nowego roku.
W projekcie przygotowanym jeszcze przez poprzednie kierownictwo resortu określono pięć celów operacyjnych NPZ, które dotyczą: zdrowego odżywiania, zdrowia psychicznego, zdrowia osób starszych, ograniczenia stosowania używek oraz narażenia na środowiskowe i biologiczne czynniki ryzyka.
Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł w połowie grudnia zapowiedział, że dopisany zostanie jeszcze szósty cel: zdrowie prokreacyjne. Jego zdaniem sprawa niepłodności Polaków była postrzegana przez poprzedni rząd tylko w kontekście zapłodnienia pozaustrojowego, co – w jego opinii – było błędem. „Chcielibyśmy to rozwinąć w sposób kompleksowy” – zadeklarował.
Zadania określone w NPZ mają dwojaki charakter. Pierwsza grupa zadań to zadania własne administracji rządowej i samorządowej, które wynikają z ich kompetencji ustawowych. Druga grupa zadań obejmuje nowe, dodatkowe interwencje, które wymagają wsparcia finansowego ze środków przewidzianych na realizację NPZ.
Działania zaproponowane w ramach każdego z celów operacyjnych NPZ to przede wszystkim promocja zdrowia (czyli edukacja zdrowotna oraz polityka prozdrowotna) i profilaktyka (kierowana do ogółu społeczeństwa, do grup o zwiększonym ryzyku oraz zapobieganie powikłaniom).
Za koordynację Programu odpowiedzialny będzie minister zdrowia, wspierany przez
Komitet Sterujący Narodowego Programu Zdrowia, który będzie koordynował działania i rozwiązywał problemy związane z realizacją NPZ. Realizacja zadań będzie monitorowana przez Radę do Spraw Zdrowia Publicznego, składającą się m.in. z przedstawicieli prezydenta, administracji publicznej oraz pracodawców i organizacji pozarządowych.
Autorzy projektu NPZ wskazują, że chociaż stan zdrowia Polek i Polaków w ostatnich dziesięcioleciach nieustannie się polepsza, to jednak umieralność i przeciętna długość życia wciąż są na poziomie gorszym niż średnia UE. Społeczeństwo jest obciążone chorobami cywilizacyjnymi, które w znacznej mierze są efektem prowadzonego stylu życia. Tymczasem z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że nawet 80 proc. chorób sercowo-naczyniowych i 40 proc. nowotworów można skutecznie zapobiec, redukując narażenie na czynniki ryzyka.
W 2011 r. całkowite koszty chorób sercowo-naczyniowych wyniosły 42 mld zł. Szacuje się, że w kolejnych latach koszty te będą rosły i w 2030 r. wyniosą 93 mld zł. Corocznie 1,5 mln Polek i Polaków jest hospitalizowanych z powodu otyłości, a leczenie jej i związanych z nią powikłań pochłania aż 21 proc. budżetu przeznaczonego na ochronę zdrowia (tj. 14,5 mld zł). Szacuje się również, że nawet co piąty zgon w Polsce jest efektem palenia tytoniu.
Szybko rosnące koszty opieki zdrowotnej autorzy projektu NPZ zestawiają z niekorzystnymi prognozami demograficznymi, które to czynniki w istotny sposób będą determinować przyszły rozwój gospodarczy. W 2013 r. w wieku produkcyjnym było ponad 24 mln Polaków, a w 2050 r. będzie to już tylko 19 mln. „Zatem tak istotna jest dbałość o dobry stan zdrowia osób, które będą przyczyniać się do podtrzymania i rozwoju gospodarki” – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Realizacja zadań przewidzianych w ustawie i NPZ ma przyczynić się m.in. do zmniejszenia odsetka palących o 2 proc. do 2020 r. i osób nadużywających alkoholu o 10 proc. do 2025 r. Do tego samego roku ma być również zatrzymany wzrost otyłości i cukrzycy, a odsetek osób nieuprawiających aktywności fizycznej ma się zmniejszyć o 10 proc.
Długofalowym efektem NPZ ma być wydłużenie w 2030 r. trwania życia mężczyzn do 78 lat i kobiet do 84 lat, a także zmniejszenie różnicy w przeciętnej długości życia między kobietami a mężczyznami z 8 lat do 6 lat.(PAP)