Prezydent podkreślił, że Sojusz Północnoatlantycki znajduje się obecnie w kluczowym momencie. „W ciągu 70 lat NATO nigdy nie mieliśmy do czynienia z tak dużą liczbą wyzwań: politycznych, dotyczących bezpieczeństwa, jak również kwestii humanitarnych. Francja, Belgia, USA, Kanada oraz Turcja ucierpiały jako ofiary ataków terrorystycznych, zainspirowanych lub przeprowadzanych przez tzw. Państwo Islamskie” – wyliczał Obama.
Przypomniał, że „Rosja naruszyła integralność terytorialną Ukrainy i zaangażowała się w działania prowokacyjne skierowane przeciwko sojusznikom”, „granice europejskie szturmują miliony migrantów, a wynik referendum w Wielkiej Brytanii postawił pytania dotyczące przyszłości integracji europejskiej”.
Obama podkreślił, że w momencie tylu wyzwań jedno się nie zmieni: „niesłabnące zaangażowanie USA na rzecz bezpieczeństwa i obrony Europy, w nasze relacje transatlantyckie, nasze zaangażowanie w realizowanie zobowiązań dotyczące wspólnej obrony”.
Jak zaznaczył, „NATO wysyła jasny sygnał: będziemy bronić każdego członka Sojuszu; wzmacniamy obronność i zdolność odstraszania”. W tym kontekście nawiązał do „inicjatywy, która pozwala nam (NATO) zwiększyć gotowość naszych sił od Bałtyku po Morze Czarne”. „Zwiększamy również naszą wysuniętą obecność” – wskazał.
Na szczycie NATO zapadła decyzja o wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu poprzez rozmieszczenie czterech batalionów liczących po ok. 1000 żołnierzy w Polsce i krajach bałtyckich. Prezydent USA przypomniał, że tzw. państwem ramowym, czyli dowodzącym batalionem w Polsce, będą Stany Zjednoczone. Ponadto – dodał – w Europie będzie amerykańska brygada – to będzie dodatkowe 4 tys. żołnierzy sił USA. „Wzmacniamy także gotowość naszych sił, jeśli chodzi o różne zagrożenia. Wspólne siły NATO są teraz operacyjne i mogą w szybkim tempie zostać zlokalizowane w dowolnym miejscu w Europie” – dodał.
Obama zwrócił uwagę, że większość krajów NATO nie przeznacza 2 proc. PKB na obronność; pochwalił za to Wielką Brytanię, Polskę, Grecję i Estonię, że wywiązują się ze zobowiązań dotyczących wydatków na obronność. „Kraje te, razem z USA, przekroczyły próg 2 proc. PKB przeznaczanych na kolektywną obronę. Ale łatwo doliczyć się, że większość państw Sojuszu wciąż nie dociera do tego progu, a było to zobowiązanie, które uzgodniliśmy w czasie szczytu w Walii” w 2014 roku – zaznaczył. Wezwał inne państwa do zwiększenia wysiłków na obronność, by lepiej walczyć z bieżącymi zagrożeniami.
Obama podkreślił, że NATO jest silne jak nigdy dotąd, a obecność Czarnogóry na warszawskim szczycie jest potwierdzeniem, że dla tych, którzy są gotowi, by do Sojuszu przystąpić, drzwi są otwarte.
Obama zauważył, że warszawski szczyt jest ostatnim, w jakim bierze udział jako prezydent USA. Podczas dwóch kadencji „skupiałem się na zaangażowaniu USA w NATO”. „Patrząc na ostatnie osiem lat (…), mogę powiedzieć, że dokonaliśmy tego, co obiecaliśmy: zwiększyliśmy obecność w Europie, NATO jest silne, gotowe i elastyczne jak nigdy dotąd” – ocenił.
Obama mówił też o udziale samolotów wczesnego ostrzegania i rozpoznania AWACS koalicji zwalczającej tzw. Państwo Islamskie, szkoleniu oficerów irackich przez m.in. siły USA i rozszerzeniu misji Resolute Support w Afganistanie. Zaznaczył, że państwa Sojuszu zwiększyły środki na wsparcie sił bezpieczeństwa w Afganistanie. „Zintensyfikowaliśmy też wysiłki na południowej flance NATO, w basenie Morza Śródziemnego” – podkreślił.
Prezydent zapowiedział też, że NATO będzie wzmacniać zdolności obronne Gruzji.
Obama powtórzył, że Sojusz potwierdził wsparcie dla integralności politycznej Ukrainy. „W czasie spotkania komisji NATO-Ukraina uzgodniliśmy nowy kompleksowy pakiet pomocowy dla Ukrainy” – powiedział Obama. Dodał, że na spotkaniu m.in. prezydenta Francji Francois Hollande’a, kanclerz Niemiec Angeli Merkel z prezydentem Ukrainy Petro Poroszenką „potwierdziliśmy nasze wsparcie dla integralności politycznej Ukrainy”.
Obama poinformował także, że Rada NATO-Rosja (na szczeblu ambasadorów – PAP) spotka się w Brukseli w przyszłym tygodniu. „Jesteśmy zgodni, że nie możemy pozwolić, aby Rosja działała tak, jak dawniej bez spełnienia zobowiązań z Mińska” – zakomunikował. Jak podano wcześniej, 13 lipca w Brukseli spotka się Rada NATO-Rosja na szczeblu ambasadorów; Sojusz poinformuje Rosję o rezultatach warszawskiego szczytu NATO. (PAP)
cyk/ mkr/ mok/ wni/ krm/ tgo/ malk/ mrr/ malk/