W czasie konferencji prasowej na pokładzie w samolocie w niedzielę wieczorem papież, pytany o wrażenia z Polski, odpowiedział, że w czasie jego podróży Polska była wyjątkowa. Żartując dodał: „W Polsce była jeszcze jedna inwazja, ale tym razem dokonała jej młodzież”.
„Kraków, z tego co widziałem, wydał mi się bardzo piękny, a Polacy bardzo entuzjastyczni”. Zauważył, że w niedzielny wieczór, mimo bardzo ulewnego deszczu, w Krakowie na ulicach widział tłumy ludzi. „To nie tylko byli młodzi ludzie, ale także staruszki” – podkreślił Franciszek. Mówił także o „szlachetności narodu polskiego”.
Papież wspomniał, że kiedy był dzieckiem, poznał w miejscu, gdzie pracował jego ojciec, wielu Polaków w Argentynie, którzy przyjechali tam po wojnie. „To byli dobrzy ludzie i to pozostało w sercach. Odnalazłem na nowo tę waszą dobroć” – zapewnił papież.
Podczas konferencji Franciszek podkreślił, że „nie jest słuszne identyfikowanie islamu z przemocą”. „To nie jest prawda” – dodał.
Wyznał, że nie lubi, kiedy mówi się o „islamskiej przemocy”. Przypomniał, że każdego dnia we Włoszech są informacje o różnych aktach przemocy i zbrodni, na przykład – wymienił – ktoś zabija narzeczoną, teściową. „I to są ochrzczeni katolicy” – zauważył.
Papież wyraził opinię, że jeżeli miałby mówić o przemocy islamskiej, to musiałby też mówić o „przemocy katolickiej”. Podkreślił, że prawie we wszystkich religiach są małe grupy fundamentalistów. „My też je mamy”- ocenił.
Mówił też: „Zastanawiam się nad tym, ilu młodych ludzi, których my Europejczycy zostawiliśmy bez ideałów, sięga po narkotyki , alkohol”. Inni, dodał, jadą na front i „zaciągają się” do grup fundamentalistów.
„Tak, możemy powiedzieć, że tzw. ISIS, Państwo Islamskie, deklaruje się jako stosujące przemoc” – zauważył papież. Przypomniał dokonywane przez tę organizację egzekucje. „Ale to jest grupka”- zastrzegł.
Zdaniem papieża „nie należy mówić, że islam jest terrorystyczny”.
„Długo rozmawiałem z wielkim imamem (kairskiego uniwersytetu) Al Azhar. Oni dążą do pokoju i spotkania”- zaznaczył Franciszek. Jego zdaniem możliwa jest „dobra koegzystencja”.
„Terroryzm jest wszędzie” – powiedział. W tym kontekście wymienił „terroryzm plemienny” w niektórych państwach afrykańskich.
„Terroryzm wzrasta, kiedy nie ma innej opcji. Teraz powiem coś, co może być niebezpieczne. Ale kiedy w centrum światowej gospodarki umieszcza się bożka-pieniądza, a nie mężczyznę i kobietę, to już jest pierwszy terroryzm”- mówił papież dziennikarzom.
„Przepędziłeś cud stworzenia, a w centrum umieściłeś pieniądz. To już jest bazowy terroryzm, pomyślmy o tym”- zachęcił .
Pytany o to, dlaczego do tej pory nie wypowiedział się na temat wydarzeń w Turcji, gdzie- jak podkreślił włoski dziennikarz- trwają represje, Franciszek oświadczył: „Kiedy musiałem powiedzieć coś, co nie podobało się Turcji, ale czego byłem pewien, powiedziałem z konsekwencjami, które znacie”. Tak nawiązał do tego, że ludobójstwo Ormian nazwał „ludobójstwem”, co wywołało sprzeciw władz w Ankarze.
„O Turcji nie mówiłem dotąd, bo na podstawie otrzymanych informacji nie jestem wciąż pewien, co się tam dzieje”- wyjaśnił.
Papież zapewnił, że śledzi wiadomości napływające do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej i analizy polityczne. Jego zdaniem sytuacja w Turcji „nadal nie jest jasna”.
Franciszka zapytano, w jaki sposób przygotował się do spotkania z młodzieżą w Krakowie i jak nauczył się języka doskonale trafiającego do młodych słuchaczy do tego stopnia, że posługiwał się również młodzieżowym słownictwem. Franciszek odpowiedział: „Lubię rozmawiać z młodzieżą, słuchać młodzieży. Oni zawsze stawiają mnie w trudnej sytuacji, bo mówią rzeczy, o których nie pomyślałem, albo pomyślałem połowicznie”.
„To są młodzi niespokojni, młodzi kreatywni i to od nich pożyczam ten język” – dodał. Papież wyznał, że wiele razy musi pytać, co znaczą pewne słowa lub określenia w młodzieżowym języku.
Następnie wyraził przekonanie, że „ponieważ młodzi ludzie są naszą przyszłością”, należy prowadzić z nimi dialog, a także czuwać nad tym, aby trwał dialog między „młodymi a dziadkami”. Na tym polega – wyjaśnił – przekazywanie doświadczenia następnym pokoleniom.
„Nie lubię, kiedy mówi się, że młodzi mówią głupoty, bo my też dużo ich mówimy. Młodzi ludzie mówią głupoty i rzeczy dobre, tak jak wszyscy. Trzeba ich słuchać, rozmawiać; bez postawy zamknięcia, cenzury” – dodał.
Franciszka pytano również o zarzuty, jakie pojawiły się ostatnio pod adresem watykańskiego prefekta Sekretariatu ds. Ekonomii, kardynała George’a Pella z Australii, który oskarżony został o czyny pedofilii, jakich miał dopuścić się kilkadziesiąt lat temu. Franciszek odpowiedział, że pierwsze informacje, jakie przyszły na ten temat były niejasne i dotyczyły wydarzeń sprzed 40 lat.
Następnie papież zauważył, że doniesienia w tej sprawie trafiły w ręce wymiaru sprawiedliwości i nie można wydawać osądów, zanim on się wypowie. „Musimy czekać na wymiar sprawiedliwości i nie wydawać wcześniej osądu” – stwierdził. Podkreślił, że on sam wypowie się dopiero wtedy, gdy uczyni to wymiar sprawiedliwości.
Pytany o to, jak się czuje po upadku podczas mszy w Częstochowie, odparł: „Patrzyłem na Matkę Bożą i zapomniałem o schodku. Trzymałem kadzielnicę i kiedy poczułem, że upadam, pozwoliłem sobie na ten upadek i tak się uratowałem”.
„Gdybym stawiał opór, poniósłbym konsekwencje, a tak to wszystko dobrze się skończyło”- dodał.
Na początku konferencji prasowej papież wspomniał dziennikarkę telewizji RAI Annę Marię Jacobini, która zmarła w Krakowie, dokąd pojechała jako wysłanniczka na Światowe Dni Młodzieży. Poinformował, że spotkał się w niedzielę z jej rodziną.
W związku z tym, że następne Światowe Dni Młodzieży odbędą się w Panamie, od jednego z dziennikarzy otrzymał kapelusz typu panama. Przy tej okazji Franciszek poradził, aby do następnych ŚDM przygotować się tak dobrze, „jak krakowianie i Polacy”.
Z Rzymu Sylwia Wysocka (PAP)
sw/ jm/