Przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie w piątek trwał protest przeciw wchodzącym w życie 7 lutego zapisom nowelizacji ustawy o policji i ustaw dot. uprawnień służb specjalnych.. Wieczorem delegacja protestujących została zaproszona na rozmowy do pałacu.
Protest, zorganizowany przez Amnesty International i Fundację Panoptykon, rozpoczął się o godz. 12 i trwał do północy. Uczestnicy akcji mieli transparenty m.in. z napisami „Władzo wyloguj się z mojego prywatnego życia”. Część protestujących założyła maski z podobizną koordynatora służb specjalnych Mariusza Kamińskiego. W akcji uczestniczyło ok. 100 osób.
Ok. godz. 19 przedstawiciele protestujących zostali zaproszeni do Pałacu Prezydenckiego, gdzie rozmawiali z prezydentem Andrzejem Dudą i szefową prezydenckiej kancelarii Małgorzatą Sadurską.
Szefowa AI Polska Draginja Nadażdin powiedziała PAP po rozmowach, że prezydent Andrzej Duda tłumaczył, że podpisał nowe prawo z uwagi na „wymogi czasowe – ustawa musiała wejść w życie 7 lutego”. „Prezydent wyraził swoją świadomość, że to nie jest doskonała ustawa” – powiedziała dyrektorka AI. Jak zapewniła, prezydent obiecał, że będzie otwarty na dialog. „Dostaliśmy deklarację, że ze strony pana prezydenta jest gotowość do rozmowy z obywatelami” – dodała.
Protest trwał 12 godzin; to nawiązanie do 12. artykułu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który mówi o prawie do prywatności – wyjaśniała Draginja Nadażdin.
Katarzyna Szymielewicz z Fundacji Panoptykon oceniła, że podpisana przez prezydenta nowelizacja ustawy o policji oraz niektórych innych ustaw zmierza do niekontrolowanej inwigilacji obywateli przez służby państwowe.
Szymielewicz zgodziła się, że władze i służby mogą mieć tego typu uprawnienia, ale muszą podlegać one ścisłej kontroli przez sądy. „Tutaj takiej kontroli nie będzie. Będą tylko sprawozdania, jakie służby co pół roku będą wysyłać do sądu okręgowego, który będzie mógł, a nie musiał przejrzeć te sprawozdania i poszukać tam jakichś podejrzanych zapytań” – powiedziała.
Szefowa AI dodała, że ma nadzieję, iż ten protest „obudzi świadomość społeczną”. Przypomniała, że nowe prawo ma być zaskarżone przez Rzecznika Praw Obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego. „Po drugie, ta ustawa w takim kształcie może być również zaskarżona do Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu” – zaznaczyła.
Zastępca przewodniczącego sejmowej komisji ds. służb specjalnych Marek Suski (PiS) tłumaczył w rozmowie z PAP, że ustawa „przedłuża funkcjonowanie przepisów, które już funkcjonowały”, a nawet „przewiduje ograniczenia, których poprzednio nie było, chociażby długość przechowywania danych – gdy nie potwierdzi się podejrzenie, to (dane – PAP) mają być zniszczone. Zdaniem Suskiego, zarzuty formułowane przez protestujących nie mają „nic wspólnego z rzeczywistością”.
Podpisana przez prezydenta nowela m.in. ustawy o policji jest wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego. TK uznał za niekonstytucyjne część zasad dot. pobierania przez służby specjalne danych telekomunikacyjnych, internetowych i pocztowych oraz prowadzenia kontroli operacyjnej.
Nowela przewiduje, że kontrola operacyjna – po uprzedniej zgodzie sądu – ma polegać m.in. na podsłuchu, podglądzie osób w środkach transportu lub miejscach innych niż publiczne, kontroli korespondencji, w tym elektronicznej.
Nowelizację przygotowaną przez posłów PiS Sejm uchwalił 15 stycznia, przy sprzeciwie całej opozycji. Senat przyjął ją bez poprawek 29 stycznia. Prezydent podpisał ją 3 lutego. (PAP)