Według ustawy zadaniem Rady ma być powoływanie i odwoływanie zarządów i rad nadzorczych TVP, Polskiego Radia i Polskiej Agencji Prasowej. Ustawa – od momentu powołania RMN – znosi podległość władz TVP i PR wobec ministra skarbu, co wprowadziła tzw. mała nowela medialna z grudnia 2015 r.
W skład Rady ma wchodzić pięć osób, z których trzy wybiera Sejm, a dwie powołuje prezydent. Prezydent powołuje członków Rady spośród kandydatów zgłoszonych przez dwa największe kluby opozycyjne, czyli w tej kadencji PO i Kukiz’15.
Jak powiedział PAP szef PO Grzegorz Schetyna, Platforma zgłosi swojego kandydata do RMN. Także rzecznik klubu Kukiz’15 Jakub Kulesza powiedział PAP, że „na dziś” jego klub jest zdecydowany zgłosić prezydentowi swoich kandydatów, ale jeszcze nie zapadła decyzja, kto to będzie. „Czekamy na pismo pana prezydenta w tej sprawie” – powiedział.
Jeżeli klub opozycyjny uprawniony do zgłoszenia dwóch kandydatów, nie korzysta z tego prawa, przechodzi ono na najliczniejszy z klubów opozycyjnych, pominięty przy zastosowaniu tego przepisu. Oznacza to, że gdyby np. PO nie zdecydowała się na zgłoszenie kandydata, mógłby to zrobić klub Nowoczesnej. Jeśli natomiast żaden z klubów opozycyjnych nie skorzysta z prawa zgłoszenia kandydatów na członka Rady, prezydent powołuje członka Rady spośród osób spełniających wymagania określone w ustawie.
Kwestię wyboru członków Rady przez Sejm będzie określał Regulamin Sejmu. Posłowie PiS wystąpili z inicjatywą stosownej jego zmiany.
Po zmianie Regulaminu Sejmu, najpewniej jeszcze w czwartek, wnioski ws. wyboru przez izbę członków RMN będą mogli zgłaszać: marszałek Sejmu albo co najmniej 35 posłów. Wnioski składane będą w terminie ustalonym przez marszałka. Poddanie pod głosowanie wniosków ws. wyboru przez Sejm członków RMN nie będzie mogło się odbyć wcześniej niż siódmego dnia od dnia doręczenia posłom druku zawierającego kandydatury, chyba że Sejm postanowi inaczej. Wnioski w sprawie ich wyboru marszałek ma skierować do komisji sejmowej w celu zaopiniowania. Rozpatrzenie przez Sejm wniosku może odbyć się nie wcześniej niż następnego dnia po dniu doręczenia posłom druku zawierającego opinię komisji. Sejm w szczególnych wypadkach może jednak skrócić postępowanie.
Zgodnie z ustawą o RMN marszałek Sejmu ma zwołać pierwsze posiedzenie Rady w terminie 14 dni od dnia wyboru albo powołania ostatniego członka Rady. Przed dniem zebrania się Rady na pierwsze posiedzenie, w sprawach niecierpiących zwłoki, czynności ustawowo zastrzeżonych dla Rady ma dokonywać minister skarbu państwa.
Kadencja członka Rady trwa 6 lat. W Radzie mogą zasiadać posłowie i senatorowie. Warunkiem zasiadania w RMN jest: posiadanie obywatelstwa polskiego; wyróżnianie się wiedzą i doświadczeniem w sprawach związanych z zadaniami i działaniem mediów; brak skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione z winy umyślnej.
Członkostwa w RMN nie można natomiast łączyć z: pełnieniem funkcji w organie władzy wykonawczej; członkostwem w organie jednostki samorządu terytorialnego; zatrudnieniem w administracji rządowej lub samorządowej; zatrudnieniem w Kancelarii Prezydenta; członkostwem w KRRiT lub zatrudnieniem w jej biurze. Członkiem Rady nie może też być osoba posiadająca udziały albo akcje spółki lub w inny sposób uczestnicząca w podmiocie będącym dostawcą usługi medialnej lub producentem radiowym lub telewizyjnym.
Wygaśnięcie członkostwa w Radzie przed upływem kadencji następuje w przypadku: śmierci; zrzeczenia się funkcji; skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione z winy umyślnej; złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu.
Wygaśnięcie członkostwa w Radzie stwierdza marszałek Sejmu w przypadku członków wybranych przez Sejm lub prezydent – w przypadku członków przez niego powołanych.
Organ, który wybrał albo powołał członka Rady, odwołuje go przed upływem kadencji w przypadku: naruszenia zakazów określonych w ustawie (np. pełnienia funkcji w organie władzy wykonawczej) lub choroby trwale uniemożliwiającej pełnienie funkcji.
Członkowie Rady są zobowiązani do składania marszałkowi Sejmu oświadczeń majątkowych.
Ustawa przewiduje, że pracami Rady kieruje przewodniczący RMN; wybierają go ze swojego grona i odwołują członkowie Rady.
RMN ma podejmować uchwały bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej 3 członków Rady. W sprawach niecierpiących zwłoki przewodniczący Rady może zarządzić głosowanie korespondencyjne.
Rada ma przedstawiać corocznie do 31 marca Sejmowi, Senatowi, prezydentowi, premierowi oraz Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, a także podawać do wiadomości publicznej, pisemną informację o swojej działalności w poprzednim roku. Sejm i Senat mają rozpatrywać tę informację łącznie z corocznym sprawozdaniem składanym przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji.
Członkowi Rady będzie przysługiwać miesięczne wynagrodzenie na poziomie przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, a w przypadku przewodniczącego Rady – półtorakrotności przeciętnego wynagrodzenia.
Obsługę administracyjno-organizacyjną Rady ma zapewnić Kancelaria Sejmu. Koszty funkcjonowania RMN, obejmujące wydatki na pokrycie świadczeń przysługujących członkom Rady oraz koszty związane z jej obsługą, pokrywane mają być z budżetu państwa ze środków, którymi dysponuje szef Kancelarii Sejmu.
Niezwłocznie po dniu zebrania się Rady na pierwsze posiedzenie minister skarbu państwa ma zwołać nadzwyczajne walne zgromadzenia spółek w celu dostosowania ich statutów do zmian wynikających z niniejszej ustawy.
Z dniem wejścia ustawy w życie wygasają mandaty dotychczasowych rad programowych spółek. Jednak działają one w dotychczasowym składzie do czasu powołania nowych rad programowych. (PAP)
son/ mag/