Głównym punktem obchodów była uroczystość przed Grobem Nieznanego Żołnierza, podczas której odznaczenia, odznaki i tytuły honorowe nadane przez szefów MON i MSWiA odebrało ok. 100 weteranów misji zagranicznych – żołnierzy, policjantów, strażaków, pograniczników i funkcjonariuszy BOR.
„Święto weterana jest bardzo istotne dla wszystkich żołnierzy, ale myślę, że i dla całego społeczeństwa. Współczesny świat jest przepełniony agresją, a wasze zadania, jeżeli chodzi o obronę naszej ojczyzny nie dotyczą tylko i wyłącznie naszego państwa. Pełnicie często odpowiedzialną służbę poza granicami naszego kraju, przelewając niejednokrotnie krew, oddając swoje zdrowie. Dlatego tak istotne jest, żebyśmy zawsze o was pamiętali” – powiedział do weteranów wiceszef MON Bartłomiej Grabski.
Dodał, że misje prowadzone poza granicami Polski to operacje prowadzone o najwyższą stawkę. „Częstokroć sprawdzenie się w boju, kiedy trzeba narazić własne życie, zdrowie, jest czasem najwyższej próby dla was” – podkreślił Grabski.
Z kolei wiceszef MSWiA Tomasz Zdzikot zauważył, że bezpieczeństwo to system naczyń połączonych. „Nasze bezpieczeństwo tu, w kraju tak bardzo współzależy od zdarzeń, które dzieją się poza granicami. Dlatego wasze misje są tak ważne. Dlatego niosąc pokój i stabilizację w tych obszarach, do których się udajecie, ofiarnie dbając o dobro innych ludzi, tak bardzo przyczyniacie się do bezpieczeństwa naszej ojczyzny” – powiedział Zdzikot do weteranów.
„Nie tylko dziś, ale każdego dnia pamiętajcie o tym, że Polska jest wam wdzięczna i Polska jest z was dumna” – zakończył wiceszef MSWiA.
Dyrektor Centrum Weterana Działań poza Granicami Kraju i pierwszy Polak ranny na misji w Afganistanie ppłk Leszek Stępień zaapelował, by społeczeństwo pamiętało o weteranach i – zgodnie z hasłem kampanii wspierającej od kilku lat uczestników misji zagranicznych – oddało im należyty szacunek i wsparcie. „Szacunek za służbę ojczyźnie i wsparcie dla tych, którzy go potrzebują, którzy wrócili do kraju ranni i poszkodowani, którzy borykają się w kraju ze swoimi ranami, nie tylko fizycznymi, ale i psychicznymi” – podkreślił.
Natomiast prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju Tomasz Kloc zaznaczył, że weterani całą swoją młodość poświęcili służbie krajowi, czyli przede wszystkim ludziom w nim żyjącym. „Pamiętajmy więc o tych, którzy służąc na misjach, narażają swoje życie i zdrowie” – zaapelował.
Po uroczystości na pl. Piłsudskiego zwarta kolumna pododdziałów reprezentacyjnych i weteranów przedefilowała na pl. Zamkowy i do Arkad Kubickiego. Tam odbyło się okolicznościowe spotkanie weteranów z przedstawicielami MON, MSWiA oraz zaproszonymi gośćmi, podczas której m.in. wręczono nagrody zwycięzcom zawodów strzeleckich. W sobotę w jednostce wojskowej w Warszawie-Wesołej weterani rywalizowali o puchar ministra obrony narodowej, zaś weterani poszkodowani – w zawodach pod patronatem szefa BBN.
Do godz. 18 na pl. Piłsudskiego i w jego sąsiedztwie można wziąć udział w pikniku weterana zorganizowanym przez wojsko i służby mundurowe. Z bliska można na nim zobaczyć czołgi Leopard 2A5 i PT-91 Twardy, kołowy transporter opancerzony Rosomak, armatohaubicę Dana i kilkadziesiąt lżejszych pojazdów, w tym radiowozy i limuzyny BOR. Przygotowano też pokaz indywidualnego uzbrojenia i wyposażenia żołnierzy i funkcjonariuszy. Są też stoiska promocyjne poszczególnych formacji i uczelni wojskowych. W programie są też wystawy okolicznościowe i występy artystyczne orkiestr wojskowych i zespołów wokalnych.
Przed południem w katedrze polowej Wojska Polskiego odbyła się msza św. w intencji weteranów i ich rodzin. „Polacy – żołnierze, policjanci, funkcjonariusze wielu służb, ale także i pracownicy cywilni – udawali się w miejsca konfliktów i wojen, aby nawet z narażeniem własnego zdrowia i życia służyć sprawie pokoju” – powiedział w homilii biskup polowy WP Józef Guzdek.
Zwracając się do weteranów, biskup powiedział: „To m.in. dzięki waszemu poświęceniu możemy żyć w wolnym kraju. Przez wasz udział w misjach zagranicznych wielokrotnie zarzewie wojny zostało ugaszone daleko poza granicami naszego kraju. Ten ogień się nie zbliżył do naszych granic. Byliście – a wielu jeszcze jest – ewangeliczną solą i światłem w wielu rejonach świata. Z całą mocą podkreślam: doceniamy wasz wysiłek i wasze poświęcenie”.
„Nawet najdroższa operacja pokojowa kosztuje znacznie mniej niż najtańsza wojna” – podkreślił ordynariusz polowy. „Bądźmy siewcami pokoju i apostołami pojednania. Nawet gdyby trzeba było płacić taką cenę, jaką płacili weterani, kombatanci misji poza granicami naszego państwa” – zakończył homilię bp Guzdek.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów opublikowała w niedzielę nagranie, za pośrednictwem którego premier Beata Szydło złożyła weteranom życzenia. Jak powiedziała, dzień weterana to „święto tych wszystkich, którzy wiernie służyli ojczyźnie swoim życiem i zaangażowaniem, udowadniali, że takie wartości, jak służba ojczyźnie i drugiemu człowiekowi są nadrzędne”.
Uczestnikom misji zagranicznych życzyła, by ich poświęcenie było doceniane i by wiedzieli o tym, że wszyscy jesteśmy im wdzięczni.
Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa na dzień 29 maja ustanowiła uchwalona w 2011 r. ustawa o weteranach. Tego samego dnia przypada też Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych, ustanowiony w 2002 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Od lat 50. XX w. w misjach zagranicznych wzięło udział ponad 100 tys. żołnierzy i kilka tysięcy funkcjonariuszy z Polski. Podczas służby i pracy w kontyngentach poległo ok. 120 Polaków.
Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa przyznaje im m.in. dodatki do rent i emerytur, ulgi na przejazdy komunikacją dla weteranów przebywających na rentach inwalidzkich, dopłaty do nauki oraz bezpłatną pomoc psychologiczną. (PAP)
ral/ son/ hgt/