Czy widzisz kolory muzyki? A może czujesz jej zapach? Jak smakuje Ci kolor pomarańczowy? Te z pozoru nieracjonalne pytania wcale nie są takie bezzasadne. Nasze zmysły są pobudzane przez bodźce z otoczenia. Zdarza się, że bodziec, który z założenia powinien stymulować jeden zmysł, u niektórych osób pobudza ich więcej – wtedy właśnie mamy do czynienia z synestezją, o której dziś opowiem szerzej w tym artykule. Zapraszam do lektury!
Spis treści
Synestezja – odczuwanie kolorów i widzenie muzyki
Synestezja polega na odbiorze bodźców, przy pomocy kilku zmysłów, choć standardowo taki bodziec powinien pobudzać wyłącznie jeden z nich. W największym uproszczeniu polega to na tym, że muzyka dla synestety może mieć kolor. Z kolei kolor może pachnieć lub smakować – i tak dalej i tak dalej. Najczęstszą odmianą synestezji jest tak zwane „kolorowe słyszenie” – u osób z tą przypadłością niektóre utwory muzyczne czy nawet konkretne dźwięki w nich zawarte mogą wyzwalać widzenie kolorów i kształtów. Choć badania nad synestezją są prowadzone od lat 70 XIX wieku, to do dziś nie poznano konkretnej przyczyny jej występowania.
Co wywołuje synestezję?
Początkowo uważano, że może być ona wywoływana poprzez stosowanie metod edukacyjnych takich jak na przykład nauka liczenia przy użyciu kolorowych klocków – miało to tworzyć błędne ścieżki skojarzeń w mózgu dziecka. Dziś, przyczyn jej występowania doszukuje się raczej w procesach mózgowych. Wedle jednej z teorii za występowanie synestezji odpowiada nadmierna ilość połączeń pomiędzy częściami mózgu odpowiedzialnymi za percepcję określonych bodźców. Inna teoria głosi, że przyczyna synestezji leży w nieumiejętności wyciszenia impulsów, które docierają do mózgu i w ten sposób wprowadzają chaos percepcyjny. Cóż – summa summarum przyczyny synestezji do dziś nie zostały potwierdzone. Szacuje się, że przypadłość ta dotyczy 4% społeczeństwa – jak sprawdzić, czy zaliczasz się do tej garstki? Może Ci w tym pomóc rozwiązanie prostego testu, który ukazał się niedawno na instagramowym profilu biologia.zapachu. Fachową diagnozę o wystąpieniu synestezji może wystawić oczywiście wyłącznie lekarz.
Czy synestezja to choroba?
Tworząc research do tego artykułu często spotkałem się z określaniem tej przypadłości mianem choroby, lub zaburzenia. Oba te terminy kojarzą, się negatywnie a synestezja może być zasobem, którego warto być świadomym i z niego korzystać. Przypadłość ta występuje często u osób tworzących muzykę, grafikę czy inne formy sztuki. Synestezja to dodatkowa moc – cenna umiejętność, dzięki której można odbierać bodźce na więcej niż jednej płaszczyźnie.