Ile razy w ciągu godziny zerkasz na swój telefon? Czy w tym czasie przeglądasz nowe powiadomienia, scrollujesz tablicę i uspokajasz swoje sumienie, że ze wszystkim jesteś na bieżąco? Według psychologów robimy to nawet 5 razy na godzinę! Jest to pułapka znana jako zjawisko FOMO. To prawdziwy znak naszych czasów, jednak od kilku lat możemy zaobserwować ruch opozycyjny w postaci JOMO. Ale właściwie co to wszystko znaczy?
Znasz to? Sięgasz po telefon, żeby sprawdzić godzinę, ale widzisz powiadomienie z social mediów i po prostu nie możesz się oprzeć, żeby od razu go nie odczytać? Zapewne chwilę się pokręcisz po swoim wallu i odłożysz komórkę… aaaa w sumie to która jest godzina? No właśnie.
Choć robisz to automatycznie, to po chwili zastanowienia na pewno przyznasz, że to niepokojące i faktycznie coś Cię omija! I wcale nie mam tu na myśli kolejnych informacji w Internecie. Mam na myśli Twoje życie. Jednak mam dobre wiadomości. Da się temu zaradzić!
Spis treści
Czym jest FOMO?
Fomo – z ang. fear of missing out. Czyli strach przed tym, że ominie nas coś ważnego. Jeszcze kilkanaście lat temu definicja odnosiła się głównie do młodych ludzi, którzy odczuwali dyskomfort związany z faktem, że ich znajomi świetnie się bawią, a oni nie mogą wziąć w tym udziału. Jednak przez lata to pojęcie mocno ewoluowało i obecnie zestawiane jest głównie ze środowiskiem internetowym i niepokojem, że nie będziemy na bieżąco z wszelkimi dostępnymi informacjami. I to nie dotyczy już tylko młodzieży, ale również dzieci i dorosłych!
Wiele osób na samą myśl o odłączeniu od sieci i dostępu do informacji, zachowuje się niczym narkoman na głodzie! Telefon zabieramy idąc do toalety, korzystamy z niego podczas spotkań ze znajomymi, w środkach komunikacji, podczas spaceru, a nawet w sytuacjach intymnych! Więcej możecie się dowiedzieć od Tomasza Rożka, który stworzył stronę https://akademiacyfrowegorodzica.pl/, a w filmikach na swoim kanale szeroko opisuje zjawisko FOMO.
FOMO, a… bezpieczeństwo na drodze
Nadal nie widzisz w tym nic niepokojącego? No bo co w tym złego, jeśli kilka razy na godzinę przescrollujesz swoją tablicę, skoro nie zawalasz swoich obowiązków? Ale co w przypadku, jeśli robisz to podczas prowadzenia samochodu? Badania dowodzą, że już co drugi kierowca sięga po telefon w trakcie jazdy i zamiast skupiać się na tym, co dzieje się na drodze, pisze smsy, prowadzi rozmowy lub przegląda maile. Eksperyment przeprowadzony przez fundację Pro Driver dowiódł, że reakcje kierowców, którzy korzystają z komórki podczas prowadzenia samochodu, są wolniejsze nawet o 40%!
Problem zbadała dogłębnie Magdalena Wit-Wesołowska, która jest psychologiem bezpieczeństwa i ruchu drogowego. W swoim filmie zwraca również uwagę na pieszych, którzy przeglądają swój telefon podczas przechodzenia przez pasy, tym samym znacznie obniżając swoją czujność.
Czy to mnie dotyczy?
Zróbmy test. A dokładniej dwa testy. Jeden w postaci quizu, który znajdziesz tutaj, a drugi we własnym domu. Odłóż telefon na 2 godziny i policz, ile razy poczułeś niepokój, że właśnie coś Cię omija? A ile razy złapałeś się na tym, że właśnie chcesz po niego sięgnąć? Sięgnąć ot tak, bez wyraźnego powodu lub dlatego, że usłyszałeś dźwięk powiadomienia? Jeżeli w quizie w większości zaznaczyłeś C lub podczas domowego eksperymentu odczuwałeś niepokój, albo po prostu nie wytrzymałeś bez telefonu dłużej, niż 2 godziny, to czas na powrót do rzeczywistości.
JOMO, czyli świadome życie offline
Jomo, z ang. joy of missing out to dosłownie radość z przeoczenia czegoś, wyłączenia się. Coraz więcej ludzi decyduje się ograniczać korzystanie z social mediów i śledzenia swoich znajomych. To pomaga skupić się na samym sobie i produktywnie wykorzystać zaoszczędzony czas na budowanie prawdziwych relacji i rozwijanie swoich pasji. Jak to osiągnąć?
Z pomocą przychodzi Joulenka, która przeprowadziła eksperyment, w którym na 30 dni zrezygnowała z używania Social Mediów. Na jej blogu możesz prześledzić opis całego procesu, oraz zapoznać się z (bardzo pozytywnymi!) wnioskami na ten temat. Podobny test przeprowadził Bartosz Pussak i nagrał specjalny filmik, w którym przedstawia pełne podsumowanie swojej akcji.
Kampania dla dzieci „Bądź z innej bajki”
Jesteśmy dorośli, także łatwiej się nam zdyscyplinować i świadomie wprowadzić zmianę w swoim życiu, a przede wszystkim odzwyczaić się od pewnych nawyków. Ale co z dziećmi, które instynktownie sięgają po to, co jest wygodne oraz przyjemne i nie mają w sobie tyle samozaparcia? Marta Witkowska, która jest autorką poradnika dla rodziców „FOMO i nadużywanie nowych technologii” stworzyła obszerną listę doskonałych rozwiązań. W specjalnym podcaście mówi o kampanii akademii NASK i Ministerstwa Cyfryzacji „Nie zagub dziecka w sieci” oraz dzieli się z rodzicami sposobami na pomoc dziecku w odstawieniu telefonu. W audycji usłyszycie również bajkę stworzoną specjalnie na potrzeby kampanii. A bajkę… ‘czytała Krystyna Czubówna’!
Bardzo mocno zachęcam Was do podjęcia wyzwania JOMO. Wnioski mogą być zaskakujące, a Wy zyskacie więcej czasu i uwolnicie swoją głowę od natłoku informacji. Początki mogą być trudne, a syndrom odstawienia uciążliwy. Jednak gdy po raz pierwszy podczas przeżywania czegoś pięknego, zapomnisz o wyjęciu telefonu, żeby to nagrać, tylko po prostu będziesz się tym cieszyć, to zrozumiesz, że naprawdę było warto.