Polska przez wielu jest zwana krajem kwitnącej cebuli – wyjątkowy, słodko-ostro-gorzki smak tego warzywa doskonale ubogaca potrawy czy kanapki. Cebula dobrze zagęszcza sosy, a w dodatku można z niej także przyrządzać syrop. Czy znasz kogoś, kto nigdy nie uronił łzy przy krojeniu cebuli? No właśnie, ja też nie! Jako rasowy cebulak postaram się więc wyjaśnić w przystępnej formie, dlaczego płaczemy w trakcie krojenia cebuli. Czy to przez tryskający z niej sok? Jakie związki zawiera w sobie cebula? Co zrobić, aby nie płakać przy krojeniu tego wyjątkowego warzywa? Sprawdźmy!
Spis treści
Mit: Płaczemy przez sok tryskający z cebuli
Jednym z często powielanych mitów jest to, że łzy w naszych oczach pojawiają się przez sok tryskający z cebuli w trakcie krojenia. Okazuje się, że rozwiązanie tej zagadki jest o wiele bardziej złożone. W tej warzywnej kulce drzemie kilka związków chemicznych, które wchodzą ze sobą w reakcję chemiczną. Jej efektem jest powstanie związku, który drażni nasze oczy, więc zaczynamy płakać. Temat ten szerzej porusza Dawid Polak na swoim instagramowym koncie biotech.geek.
Dlaczego płaczemy przy krojeniu cebuli?
Cebula zawiera w sobie szereg substancji chemicznych, w tym aminokwasy allinazę i allinę oraz enzym LFS – choć żaden z wymienionych nie jest drażniący dla oczu, to właśnie przez nie płaczemy przy krojeniu tego warzywa. Dlaczego? Ponieważ nożem uszkadzamy strukturę cebuli – przez to allianza i allina zostają uwolnione i dochodzi do reakcji między nimi. Skutkiem tej reakcji jest powstanie kwasu 1-sulfopropenylowego, który to z kolei zostaje przekształcony przez enzym LFS do lotnego S-tlenu tiopropanalu. To właśnie ten ostatni odpowiada za nasze łzy. Jest drażniący dla oczu, dlatego naturalną reakcją naszego organizmu jest produkcja płynu łzowego i to wcale nie poprawia naszej sytuacji. S-tlen tiopropanal w połączeniu z łzami w naszym oku przekształca w kwas siarkowy, który jest tak silnie drażniący, że już w ogóle nie możemy powstrzymać się od płaczu.
Co zrobić, żeby nie płakać przy krojeniu cebuli?
Na koniec mam dla Was cenny life-hack. Co zrobić, żeby cebula w trakcie krojenia nie drażniła oczu? Warzywa obierz ze skórki i zanurz w zimnej wodzie na kilka minut. Dzięki temu cebula wydzieli do wody część z opisanych dzisiaj substancji, przez co jej krojenie będzie mniej uciążliwe!